بازیگردانی و زبان بدن
جمع اوری و تنظیم مازیار میر
سلام از اینکه این سایت و این مقاله را مطالعه میفرمائید بینهایت سپاسگذاریم.
مدتها است که در سینما و تاتر و همراه با دوستان به نقد بازیگردانی بسیاری از کار گردانان خوب کشورمان می پردازم.
اما آیا می دانید بازیگردان کیست و چه کارهایی را باید به انجام برساند و جایگاه او تا کجا است.
شاید بد نباشد اول بدانیم هنرپیشه کیست و چیست؟
هنرپیشه یا بازیگربه کسی گفته می‌شود که به‌طور حرفه‌ای نقشی را در یک نمایش، تئاتر، سینما و تلویزیون بازی می‌کند. هنرپیشه، که
در گذشته «آکتور» یا «آرتیست» خوانده می‌شد، کسی است که نقشی را در اثری نمایشی بازی می‌کند. این اصطلاح بیشتر برای آنان
که در نقش بازی می‌کنند بکار می‌رود هرچند که صداپیشه‌ها و بازیگران نقش‌ها در نمایش‌های رادیویی نیز ممکن است هنرپیشه
خوانده شوند. هنرپیشه می‌تواند کار خود را در چهارچوب یک تئاتر، فیلم، مجموعه تلویزیونی یا در حین آموزش دیگر هنرپیشگان
انجام دهد. هنرپیشه‌ها گاه به صداگذاری شخصیت‌های کارتونی یا صحبت کردن بجای افرادی در آگهی‌های تلویزیونی هم می‌پردازند.
هنرپیشگان امروزی گاه در بازی‌های رایانه‌ای هم نقشی را به اجرا می‌گذارند. این کار توسط ثبت حرکات و صدای آنها و بازسازی
داده‌های رایانه‌ای بدست آمده صورت می‌گیرد. حرفه هنرپیشگی از پیشه‌های بسیار کهن بشری است.
مازیارمیراولین بازیگردان تخصصی در صنعت سینمای ایران است که بازیگردانی را هنر زبان بدن و بازی گرفتن از بازیگران می داند که
به هیچ وجه ربطی به کارگردانان و یا بازیگران آماتور و حرفه ای نداشته و ندارد.بازیگردانی کاملا جدا از فن بازیگری و اصول کلاسیک و
حرفه ای بازی و بازیگری و حتی کارگردانی است.بازیگردانی ابزاری بسیار توانمند در دست کارگردانان و بازیگران است
بازیگردان با تکیه بر علم ارتباطات غیر کلامی و یا زبان بدن و با اشراف بر محیط و جو فیلمنامه و داستان و همچنین کشف تکنیک‌های
لمسی و حسی و مخصوصا فنی تک‌تک افراد و حتی فیلمنامه و واقعیتهای داستان را مانند یک مشاور و پژوهشگر نقد و تحلیل و
بررسی نموده و به تحلیل تخصصی عملکرد کلیه بازیگران بصورت فردی و اثر بازی های آنها بر روی هم و بر روی بیننده می‌پردازد تا
تمامی پلنها را به بالاترین سطح لمسی و حسی و حرکتی رهنمون نموده و در نهایت نتایج را به کارگردانان منتقل نماید.
بازیگردان باید استاد زبان تن و یا تن گفتار باشد با روانشناسی بازیگری و مخصوصا تکنیک‌های بازیگری، بیان و فرم، در قالب فعالیت
خود و مبانی مدیریت و رهبری کاملا آشنا باشد.تا در راه صحیح نقش آفرینی و رسیدن به نظرات تیم کارگردانی و همچنین کمک به
تحقق فیلمنامه کمک کنند.
متاسفانه بازیگردانی در کشور ما امری ناشناخته بوده و هست و البته تا مدت زیادی جزو وظایف کارگردان بوده و تنها چند سال است
که در جایگاه خود قرار گرفته است و مخصوصا استاد مهران مدیری کارگردان توانمند کشورمان برای اولین بار در برنامه دورهمی و چند
برنامه دیگر این مفهوم را وارد ادبیات خاص و عام سینمایی کشورمان نمود.
بازیگردانی در فیلم داستانی به طور کامل مرتبط است با نیاز فیلم و لحن اثر و انتظاری که کارگردان از بازیگران فیلم خود دارد.
اما وظیفه اصلی بازیگردان را ایجاد و امتداد حس بازیگران در تمامی صحنه‌های یک پروژه تصویری دانسته‌اند و از آنجا که در کشور ما
عدم توالی داستانی در مراحل تصویربرداری از ویژگی‌های اصلی فرآیند فیلمسازی به شمار می‌آید ضرورت و اهمیت عامل مهم
بازیگردانی برای ما بیشتر احساس می‌شود.
نوید فرید بازیگر، بازیگردان و کارگردان تئاتر در گفت‌وگویی که با خبرگزاری هنر انجام داده در پاسخ به پرسشی مبنی بر چیستی وظیفه
بازیگردان، پس از اشاره به تعریف فوق، چگونگی نیل به این مقصود را با بیانی موجز و مفید بیان کرده است: «بازیگردان برای ایجاد و
امتداد حس که مهم‌ترین رکن بازی بازیگران یک اثر است به فضاسازی و کشف تکنیک‌های حسی و فنی تک‌تک بازیگران می‌پردازد تا
بتواند تمامی صحنه‌ها را در بالاترین سطح حسی و کیفی و در مسیر متن و خواسته‌های کارگردان مقابل دوربین فیلمبرداری ببرد.»
بازیگردان، روی تک تک بازی بازیگران و حتی سیاهی لشگرها و حتی در کنار کارگردان و در کنار میز مونتاژ باید حضور داشته باشد و دو
بازو و دو چشم کاملا بینا کنار کارگردان باشد،
متاسفانه ما فکر میکنیم بازیگران بزرگ کشور مانند … نیاز به بازیگردان ندارند بلکه ترسیم نمایی از زبان بدن در فرد و برون فرد برای
بازیگران کارکشته و زبده می تواند کار آنها را ساده تر و با فضا سازی بازی روانتر و حرفه ای تری را برایشان رقم زند و برای افراد آماتور
بازیگردان با راهنمایی قدم به قدم رسیدن آنها را به رتبه های بالاتر تسریع نموده و تاثیر آنها را در کل فیلم دوچندان می نمتاید برخی
از سکانسهای فیلمها و سریالهای محبوب در کشور عزیزمان کاملا از این نقیصه رنج می برند. بازیگردان بایدکاملا با ادبیات سینمایی
مانند رنگها نور دور بین صدا و میزانسن،سلفژ و…کاملا آشنا باشد و مخصوصا یک نکته کلیدی را بداند که اگر یک یا چند بار حرف بی
ربط و یا نکات مسلم را به بازیگر حرفه ای گوشزد کند برای همیشه اعتماد تیم بازیگران و کارگردانی را از دست خواهد داد.
بازیگردان باید مانند یک مدرس سلفژ باشد آموزش خواندن مجموعه‌ای از نت‌ها به‌صورت پی‌درپی و پشت‌سرهم و با رعایت قوانین
نت‌ها و سکوت‌هابر پایه زبان بدن شخص و زبان بدن وزن و جنس و قد و سایر اختصاصات ویژه انسانی
مازیارمیرمشاوروتحلیلگر
