تکنیکهای تفکر سیستمی و تحلیلی ویژه مدیران ارشد سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران

تکنیکهای تفکر سیستمی و تحلیلی ویژه مدیران ارشد سازمان صنایع کوچک

نوشته دکتر مازیار میر محقق و پژوهشگر

#مازیارمیر

بازدید ها: 30139748

info@mazyarmir.com

mazyarmir.com@gmail.com

https://www.aparat.com/mazyarmir

https://www.aparat.com/zabane_badan

https://www.instagram.com/maziyare_mir

انواع تفکر pdf

فکر و تفکر چیست

برنامه یک روزه تکنیکهای تفکر سیستمی ویژه مدیران ارشد سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران در تهران در محل شرکت با حضوران

مدیران ار برگزار شد.

این برنامه از ساعت ۸٫۵ لغایت ۱۷ بعدظهر به طول انجامید و در این برنامه تمام تکنیکهای تفکر سیستمی مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

دهها مدل واقعی و معروف داخلی و خارجی  به همراه نمایش فلمهای متعدد مورد تحلیل  کارشناسی و….. انواع تحلیلها و تفکرات سیستمی

مورد بررسی وبحث قرار گرفت قسمتی از این مباحث را در اینجا برای دوستان بازگو می کنم.

تفکر سیستمی چیست؟

تفکر سیستمی نوعی کامل از نگاه به جهان هستی و نگاه دقیقی به همه اجزاء آن  از جزء به کل و بالعکس دارد این شیوه از تفکر روش

شناسائی موثری برای انواع سیستمهای فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی و حتی سیاسی است در جهان امروز با اشفتگیها و پیچیدگیهایش و

تکنولوژی لجام گسیخته تفکر سیستمی می تواند به ما درک درست و واقعی و عمیق و صحیحی بدهد در این مدل از تفکر ما فقط به اجزاء و

جزئیات یک سیستم نگاه نمی‌کنیم چگونگی رابطه بین اجزاء و نیز وا‌کنش اجزاء و محیط را بررسی می‌ کنیم. ضمن انکه ما از کل به جزء می رویم

و سپس از جزبه کل میرویم و از بالا به پایین و بالعکس نگاه خود را و تفکرات خود را گسترده می کنیم

برای رسیدن به تفکر سیستمی البته موانع مختلفی وجود دارد که شاید به نظر هم نمی رسد و این موانع نقش ترمز را برای ما ایفاء می کنند.

باید بدانیم که  تفکر سیستمی تفکری جامع و کل‌نگر است در حالی که تکیه فقط بر جزء‌نگری، امکان فهم مدلهای حاکم بر پدیده و سیستم را از

بین می‌برد

یکی از بزرگترین معظلات امروز ما در جهان فعلی این است که نقطه تمرکز فقط بر روی وقایع است .

بویژه وقایع فوری و غیر قابل پیش بینی  باعث شده که انسان امروزالگوی تغییرات درازمدت را که در پشت رخدادها نهفته است را به درستی درک

نکند.

از این‌رواست که بشر امروزی منفی‌نگری و سرزنش کردن را در شرایط محیطی تشدید میکند و نه مدیریت نسل امروزی خیال می‌کند چیزی در

بیرون از وجود خویش و غیر از خود سبب بروز مشکلات است، در حالی‌که تمامی اسباب و علل مسائل در درون خود سیستم و درون ما نهفته

است. اشتباه بزرگ دیگر در این زمینه، افکار دوگانه و حتی چند گانه انسانها است که در آن، انسان با نوعی تحلیل غلط ساده لوحانه و ساده ا

ندیشانه ، به نگرش سیاه و سفید و خطی گرفتار می‌شود.

این مدل از نگرش براساس پیش‌فرض‌ها و تصورات قبلی و قیود خودساخته به مثابه خود سانسوری عمل می کند .

این مدل از سیستم تفکر مارا در یک دایره بسته که خود ساخته ایم قرار می دهد.

انسانها در این مدل  تکه ای از  ذهن خود را در قالب‌های بسته نگه می‌دارد. این شرایط مستعد آن است که ذهن انسان به مسیر اشتباه

رهنمون شود و به علائم، بیش از علل و یا به جای آن، توجه کند و به همبستگی ظاهری متغیرها استناد کند، در حالی‌که بین آنها هیچ‌گونه ا

رتباط علت و معلولی وجود ندارد. تفکر سیستمی، در قالب کلیت و تمامیت سیستم دیده می‌شود و به‌این ترتیب از سطح به عمق و از جزء به کل

گذر می‌شود.

در سلسله  سمینار های  تکنیکهای تفکر سیستمی که اینجانب طی سالهای گذشته  در ادارات دولتی و خصوصی بسیاری برگزار می کنم

 عمدتا نگاه من ارائه یک قالب واقعی و عملیاتی در یک سیستم تفکر تحلیلی بهمراه تفکر ترکیبی و در نهایت رسیدن به تفکر سیستمی واقعی

است  براساس یک مدل کاملا مستند  و این قالبی است که  کاملا جدید بوده و با نمایش فیلمهای علمی وعملی همراه است و در نهایت  با

ارائه  راهکارها و تفسیر و توصیه در مدلهای ایرانی و بررسی مهم ‌ترین علل شکستهای عدم تحقق تفکر سیستمی در ایران و همچنین علل

 دست پاگیری که مقابله با تفکر سیستمی می کند می پردازم و جنبه‌های جزء‌نگری، تمرکز بر وقایع درست و غلط و همچنین توضیح و تفسیر

فرافکنی، تفسیرتفکر دوگانه، تفکر قالبی، و همچنین توجه به علائم به جای علل ها، تفکر تحلیلی و توجه به کمیت پرداخته شده را در اولویت

خود قرار می دهم.

تکنیکهای تفکر سیستمی و تحلیلی ویژه مدیران ارشد سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران

قسمتی از این کارگاه های آموزشی

آیا می دانید تفکر تحلیلی جامع, مهمترین شایستگی مدیران  می باشد آیا می دانید تفکر تحلیلی جامع، مهمترین شایستگی مدیران در قرن

بیست و یکم می باشد. مدیریت مترادف تصمیم است و مهارت تصمیم نیاز به یک مجموعه مهارتهایی دارد که تصمیم صحیح برمبنای آنها اتخاذ

می گردد. مجموعه مهارتها را امروزه با عنوان تفکر تحلیلی جامع – Critical Thinking – می شناسیم.

زمانیکه نظری به چالش های قرن بیست و یکم می اندازیم، … رقابت های نفس گیر، فن آوریهایی که پی در پی در حال تغییرند و سرعت تغییر

در تمامی ابعاد، متوجه پیچیدگی روزافزون کسب و کار می شویم. بمنظور پاسخ به چالشها، ساختارها کوچک، بوروکراسی کاهش و سطح و

دامنه مسئولیتها افزایش یافته اند. سازمانها امروزه به مدیران و کارکنانی نیاز دارند که دارای درک گسترده، چالاکی و تفکر تحلیلی جامع هستند.

● تفکر تحلیلی جامع چیست؟

تفکر تحلیلی به معنای استنتاج (Inference) تشخیص صحیح مفروضات مربوط به هر واقعه یا سناریو (Recognition of Assumption) ، ارزیابی

صحیح استدلالات ارائه شده (Evaluation of Argument)، توانایی قیاس (Deduction) و تفسیر موضوعات (Interpretation) است.

● چگونه تفکر تحلیلی جامع را بسنجیم؟

برای سنجش تفکر تحلیلی جامع از دو ابزار که بصورت مکمل عمل می کنند استفاده می کنیم، این دو ابزار عبارتند از:

▪ Watson Glaser Critical Thinking Appraisal – WGCTA

▪ Rust Advanced Numerical Reasoning Appraisal – RANRA

امروزه اکثر سازمانها و شرکتهای معتبر و پیشرو در سطح جهانی از این ابزار بمنظور ارزیابی و انتخاب مدیران و کارکنان استفاده می کنند،

دانشگاههای معتبری مانند Cambridge، Oxford، Harvard، MIT و Cranfield انتخاب دانشجویان تحصیلات تکمیلی – کارشناسی ارشد و دکتری

Ph.D را منوط به قبولی در آزمون تفکر تحلیلی نموده اند. مراکز پزشکی و درمانی نیز جذب نیروی انسانی خود را منوط به قبولی در این آزمون

کرده اند، دلیل این موضوع روشن است، شخص منتخب چه بعنوان مدیر، چه بعنوان پزشک و چه بعنوان دانشجو باید دارای مهارت استنتاج باشد

تا بتواند وضعیت و سناریوهای واقعی و اصلی را از وضعیت های فرعی تمیز داده و منفک نماید.

مدیری که فاقد چنین مهارتی باشد و یا در آن ضعف داشته باشد، بجای صرف منابع در راستای تحقق اهداف و برنامه های سازمانی، آنها صرف

امور روزمره کرده و نهایتا سازمان را به تباهی می کشاند، و پزشکی که فاقد این مهارت است ممکن است از نشانه ها به تشخیص غلط دست

یابد و با تجویز داروی اشتباه زمینه مرگ زودرس بیمار را مهیا نماید.

تفکر تحلیلی نه تنها در حوزه مدیریت و پزشکی که در هر حوزه تخصصی دیگر و زندگی ما کاربرد دارد، چالشها و موفقیت ها امروز نه تنها در

کسب و کار بلکه در زندگی ما نیز حضور دارند، مهارت انسانهای موفق در حل در یافتن مسئله و یافتن راه حل مناسبی برای آنست و تفکر

تحلیلی جامع ما را در این مسیر رهنمون است. موفقیت نتیجه یک تصادف نیست بلکه نتیجه هوشمندی در یافتن مسئله و تلاش برای حل

آنست.

بسیاری از انسانها عمده زندگی خود را صرف امور روزمره و جاری می کنند، به این دلیل که به استناج جامعی از زندگی دست نیافته اند و

مفروضات کاملی را از واقعیات اطراف خویش کسب نکرده اند، تفاوت مدیران و انسانهای موفق در تفاوت در نگرش به واقعیات است، نه اینکه آنها

به شیوه متفاوتی آفریده شده اند، خدای مهربان در آفرینش انسانها تبعیضی روا نداشته است.

● آیا تفکر تحلیلی جامع را می توان آموخت؟

بله، خوشبخانه این مجموعه مهارتها هم قابل سنجش و هم قابل یادگیری است. می توانیم یادبگیریم چه مهارتهایی را در چه سطحی دارا

هستیم و آنها از طریق کارگاه آموزشی تفکر تحلیلی جامع افزایش دهیم. آزمون WGCTA و RANRA و نیز تدوین برنامه توسعه خود را به ما

بسپارید.

● توصیه های آسان برای افزایش مهارت تفکر تحلیلی جامع

▪ برای اطلاع از میزان مهارتهای خود در آزمون های WGCTA و RANRA شرکت نمائید.

▪ فرضیه ها را تست کنید.

▪ از آزمونهایی استفاده کنید تا مغز شما را به چالش بگیرند.

▪ یک مربی مناسبی را برای خویش انتخاب کنید.

▪ سئوالات درستی را انتخاب کنید.

▪ از اشتباهات دیگران بیاموزید.

▪ کنجکاو باشید.

تکنیکهای تفکر سیستمی و تحلیلی ویژه مدیران ارشد

توانایی‌های تحلیلی همواره اهمیت بسیاری دارند؛ چه شغل شما به شدت با تکنولوژی در ارتباط باشد و چه بر آن‌ چیزی که برخی توانایی‌های

“نرم” (Soft Skills) می‌نامند، متمرکز باشد. تفکر تحلیلی یعنی «چطور شما یک مسئله را بدون استفاده از ابزارهای کمی حل می‌کنید.» تحلیل

اطمینان یافتن از آن است ‌که رویکرد شما به حل مسئله و یافته‌ها و توصیه‌های شما دارای پایه و اساسی محکم و قابل دفاع هستند.

ویژگی‌های تفکر تحلیلی اثربخش عبارت‌اند از:

فرضیات خود را چک کنید:

اشتباه در نتایج نهایی شما ممکن است حتی پیش از آغاز تحلیل توسط شما ایجاد شوند؛

مطمئن شوید تیم شما تنوع تخصص‌ها و مهارت‌های مورد نیاز را در خود دارد:

احتمال بیش‌تری می‌رود که نقاط کور موجود در دیدگاه تحلیلی شما به مسئله، چشم‌انداز شما را نسبت به مسئله محدود سازند؛

داده‌ها، اطلاعات و دانش‌های مورد نیاز گروه خود را تعریف کنید:

با علم به وجود نااطمینانی در پروژه، عناصری را که خروجی‌ها را بیش‌ از  سایرین تحت تأثیر قرار می‌دهند را مشخص کنید و تلاش کنید آن‌چه را

نیاز دارید جمع‌آوری کنید و به دست بیاورید.

کاربردی و مفید بودن راه‌حل را در ذهن داشته باشید:

برای خودتان مشخص کنید که آیا می‌خواهید راه‌حل شما جذاب یا نوآورانه باشد یا این‌که برای پوشش نیازهای مشتری شما، راه‌حلی امکان‌پذیر

و واقعی باشد.

مواظب باشید زیبایی رویکردتان شما را کور نکند:

هر مسئله‌ای لزوما به فرایند ارایه مشاوره مورد علاقه شما نیاز ندارد. حتی ممکن است استفاده از این فرایند برای حل مسئله مفید نباشد.

اوکام رازور گفته است که وقتی همه شرایط دو مسئله همانند هم هستند، معمولا ساده‌ترین روش حل مسئله همان بهترین روش است.

مشتری شما به دنبال یک پاسخ خوب براساس یک تحلیل قابل اطمینان است. تدوین مجموعه‌ای از راهنماها و فرایندهای تحلیلی ـ بدون توجه به

روش ارایه مشاوره شما ـ ارزش بیش‌تری را برای مشتری شما خواهد آفرید.

مهارت تفکر تحلیلی ، توانایی تجسم، بیان، فهمیدن یا حل مسایل ساده یا پیچیده با اتخاذ تصمیمات معقول بر مبنای اطلاعات موجود است. این

مهارت‌ها شامل استفاده از تفکر منطقی برای شکستن مسایل پیچیده به اجزای کوچکتر آن است.

در سال ۱۹۹۹ ریچارد هیور توضیح داد که: «تحلیلی فکر کردن یک مهارت است، مثل نجاری یا رانندگی. می‌تواند تدریس شود، یادگرفته شود، و با

تمرین کردن بهبود یابد. اما همانند خیلی از مهارت‌های دیگر مانند دوچرخه سواری، با نشستن در کلاس درس و شنیدن اینکه چگونه انجام

می‌شود، قابل یادگیری نیست. تحلیلگران با عمل کردن، مهارت پیدا می‌کنند .»

برای آزمودن مهارت‌های تحلیلی ممکن است از فرد خواسته شود تا در تبلیغات به دنبال تناقضات بگردد، یک سری از حوادث را در آرایش مناسب

قرار دهد، یا مقاله‌ای را به صورت منتقدانه مطالعه کند. مصاحبه‌ها و آزمون‌های استاندارد معمولاً شامل یک ستون تحلیلی است که

نیازمند استفادهٔ آزمون دهنده از منطق خود جهت جداسازی یک مشکل و به دست آوردن راه حل است.

اگرچه بدون شک مهارت‌های تحلیلی ضروری هستند، سایر مهارت‌ها هم به همان میزان مورد نیاز هستند. برای مثال در تحلیل

سیستم، تحلیگر سیستم باید بر چهار مجموعه از مهارت‌های تحلیلی تمرکز کند:

• تفکر سیستمی
• دانش سازمانی
• شناسایی مسیله
• تجزیه و تحلیل و حل مسئله

 دکتر سید مازیار میر