راهنمای کامل خرید و نگهداری گل حنا یا (Impatiens)
نوشته دکتر مازیارمیرمشاورعال بازربزرگ گل شادمان تهران
راهنمای فوقالعاده کامل گل حنا (Impatiens): از خرید تا نگهداری حرفهای
گل حنا (Impatiens)**، به عنوان یکی از زیباترین و رایجترین گلهای تزئینی، هم در فضای داخلی و هم در فضای باز محبوبیت بسیاری دارد. این گیاه با
گلهای کوچک و رنگارنگ** (قرمز، صورتی، بنفش، سفید و حتی دو رنگ) و **برگهای سبز چسبیده**، ظاهری دلنشین به هر محیطی میدهد.
امپیشیتنها **دوستدار سایه** هستند و به همین دلیل برای منازل شهری و باغچههای سایهدار انتخاب عالیای محسوب میشوند.
در این مقاله، تمامی موارد زیر را به صورت **جزئی، دقیق و کاربردی** بررسی میکنیم:
۱. نحوه خرید گل حنا: نکات مهم قبل از انتخاب
### الف) **انتخاب نوع گل حنا
گل حنا به دو دسته کلی تقسیم میشود:
1. **گل حنا اتاقی (Indoor Impatiens):
– مناسب برای کشت داخل منزل.
– مقاومتر در برابر شرایط داخلی مثل نور کم و هوای خشک.
2. **گل حنا باغچهای (Outdoor Impatiens):**
– مناسب برای فضای باز، باغچهها و حیاطها.
– نیازمند رطوبت بیشتر و محیطی با نور غیرمستقیم.
> ⚠️ **نکته:** اگر قصد دارید گل حنا را در داخل خانه نگهداری کنید، حتماً نوع اتاقی آن را انتخاب کنید. گل حنا باغچهای در داخل منزل معمولاً عمر کوتاهتری دارد.
—
### ب) **بررسی وضعیت گیاه
قبل از خرید، به نکات زیر توجه کنید:
– **برگها:** باید سبز، شاداب و بدون لکه یا زردی باشند.
– **گلها:** تمیز، رنگارنگ و بدون خشکی یا لکه باشند.
– **ساقه:** سخت و مستحکم باشد، نه شلخته یا شکننده.
– **خاک:** مرطوب باشد و نشانهای از خشکی یا آبدادن بیش از حد نداشته باشد.
—
### ج) **اندازه گلدان**
– **حداقل اندازه گلدان:** قطر ۱۵ سانتیمتر.
– **ضرورت سوراخ زهکشی:** گلدان باید دارای سوراخهای زهکشی باشد تا آب اضافی خارج شود و ریشهها دچار پوسیدگی نشوند.
—
## 🪴 **۲. نگهداری گل حنا در داخل منزل: نکات دقیق**
### الف) **محل قرارگیری**
– **نور:** گل حنا **دوستدار نور متوسط تا کم** است.
– بهترین محل: **پنجره شمالی یا شرقی** با نور غیرمستقیم.
– از قرار دادن گیاه در **آفتاب مستقیم** یا **فضای کاملاً تاریک** خودداری کنید.
– **فاصله از منابع حرارتی:** از قرار دادن گیاه نزدیک **رادیاتور، کولر یا درب ورودی** (که هواهای سرد وارد میکند) خودداری کنید.
—
### ب) **دمای مناسب**
– **دمای ایدهآل:** ۱۵ تا ۲۴ درجه سانتیگراد.
– **حساسیت به دمای پایین:** اگر دما کمتر از ۱۰ درجه باشد، گیاه ممکن است آسیب ببیند.
– **حساسیت به هوای خشک:** اگر هوا خیلی خشک باشد، رطوبت محیط را با استفاده از **دیسک آب یا همیومیدیفایر** افزایش دهید.
—
### ج) **رطوبت**
گل حنا **دوستدار رطوبت بالا** است. برای افزایش رطوبت:
– از **دیسک آب** (ظرف آب زیر گلدان) استفاده کنید.
– گهگاهی **برگها را با آب تمیز پاشیده** ولی **هرگز روی گلها آب نپاشید** (چون باعث لکهدار شدن و پوسیدگی میشود).
—
## 💧 **۳. آبیاری صحیح گل حنا: نکات دقیق و حرفهای**
### الف) **نحوه تشخیص زمان آبیاری**
– وقتی **لایه اولیه خاک (حدود ۲ سانتیمتر) خشک شد**، آب دهید.
– برای بررسی، از انگشت یا یک چوب کوچک استفاده کنید. اگر خاک احساس خشکی کرد، زمان آبیاری رسیده است.
—
### ب) **روش آبیاری**
– **آرام و در پایه گیاه:** آب را به آرامی و مستقیماً به خاک بدهید، نه روی برگها یا گلها.
– **جلوگیری از آبدادن بیش از حد:** گل حنا به **آبزیادی** حساس است. اگر خاک همیشه خیس باشد، ریشهها دچار پوسیدگی میشوند.
—
### ج) **فرکانس آبیاری**
– در **فصل گرم (بهار و تابستان):** هر ۲ تا ۳ روز یکبار.
– در **فصل سرد (پاییز و زمستان):** هر ۵ تا ۷ روز یکبار (به دلیل کاهش رشد).
—
## 🌿 **۴. کوددهی: نکات دقیق و ضروری**
### الف) **نوع کود**
– **کود مایع:** بهترین گزینه برای گل حنا.
– **ترکیب کود:** کودی با ترکیب متعادل **NPK (نیتروژن، فسفر، پتاسیم)** مثل ۱۰-۱۰-۱۰ یا ۲۰-۲۰-۲۰.
—
### ب) **زمان کوددهی**
– **فصل رشد (بهار و تابستان):** هر ۲ هفته یکبار.
– **فصل سرد (پاییز و زمستان):** هر ۴ تا ۶ هفته یکبار (به دلیل کاهش فعالیت گیاه).
—
### ج) **نکات مهم کوددهی**
– **رعایت دوز:** از دادن کود بیش از حد خودداری کنید؛ باعث سوختگی ریشهها میشود.
– **آبیاری قبل از کوددهی:** قبل از کوددهی، گیاه را آبیاری کنید تا کود به خوبی جذب شود.
—
## 🌱 **۵. تعویض خاک و گلدان: نکات دقیق و کاربردی**
### الف) **علائم نیاز به تعویض گلدان**
– **رشد بیش از حد ریشهها:** اگر ریشهها از سوراخهای زهکشی بیرون زدهاند.
– **خاک فرسوده:** اگر خاک دیگر زهکشی مناسبی ندارد یا مواد مغذی آن کاهش یافته است.
—
### ب) **نوع خاک**
– **خاک سبک و زهکشیشونده:** ترکیبی از خاک برگ، خاک رس، ماسه و کمی کود آلی.
– **ترجیحاً خاک آماده گلهای اتاقی:** از فروشگاههای باغبانی خریداری کنید.
—
### ج) **مراحل تعویض گلدان**
1. **آبیاری قبل از انتقال:** گیاه را یک روز قبل از تعویض گلدان آبیاری کنید.
2. **خارج کردن گیاه:** گیاه را با دقت از گلدان قدیمی خارج کنید.
3. **بررسی ریشهها:** ریشههای آسیبدیده یا پوسیده را با قیچی تمیز ببرید.
4. **قرار دادن در گلدان جدید:** گیاه را در گلدان جدید با خاک تازه قرار دهید.
5. **آبیاری بعد از انتقال:** پس از انتقال، گیاه را آبیاری کنید.
—
## 🌼 **۶. تکثیر گل حنا: روشهای عملی**
### الف) **روش کاشت دانه**
1. **زمان مناسب:** بهار.
2. **روش:**
– دانهها را روی خاک مرطوب بپاشید.
– گلدان را در محل گرم و مرطوب قرار دهید.
– دانهها بعد از ۲ تا ۳ هفته جوانه میزنند.
—
### ب) **روش قلمهزنی**
1. **برش:** یک ساقه سالم با ۳ تا ۴ برگ را ببرید.
2. **قرار دادن در آب:** ساقه را در آب تمیز قرار دهید.
3. **رشد ریشه:** بعد از ۲ تا ۳ هفته، ریشهها شروع به رشد میکنند.
4. **انتقال به خاک:** پس از رشد ریشهها، ساقه را در گلدان با خاک مناسب منتقل کنید.
—
## 🩺 **۷. مقابله با مشکلات رایج گل حنا**
### الف) **مشکل: برگها زرد میشوند**
– **دلیل:** آبیاری بیش از حد یا کمبود نور.
– **راه حل:** آبیاری را کاهش دهید و گیاه را به محل نور ملایم منتقل کنید.
—
### ب) **مشکل: گلها خشک میشوند**
– **دلیل:** خشکی هوا یا آبیاری کم.
– **راه حل:** رطوبت محیط را افزایش دهید و آبیاری را منظم کنید.
—
### ج) **مشکل: برگها لکهدار میشوند**
– **دلیل:** آفتها یا بیماریهای قارچی.
– **راه حل:** از سموم گیاهی استفاده کنید و گیاه را در محیطی با تهویه مناسب قرار دهید.
—
## 🎨 **۸. زیباسازی فضا با گل حنا**
– **گلدانهای آویزان:** برای فضای داخلی، از گلدانهای آویزان استفاده کنید تا گلها زیبایی بیشتری به فضا بدهند.
– **ترکیب رنگها:** از گلهای رنگارنگ برای ایجاد تنوع استفاده کنید.
– **فضای باغچه:** در باغچهها، گل حنا را در کنار گیاهان سایهدوست دیگر مثل **فس کرن** یا **سرخس** کاشته شود.
—
## 📝 **جمعبندی**
گل حنا یکی از زیباترین و مقاومترین گیاهان اتاقی است که با رعایت نکات سادهای میتواند برای مدت طولانی در خانه یا باغچه شما زنده بماند. این گیاه نیازمند **نور ملایم، رطوبت مناسب، آبیاری منظم و کوددهی دورهای** است. با رعایت این نکات، میتوانید از زیبایی و شادابی گل حنا بهرهمند شوید.
اگر سوالی درباره هر یک از بخشهای این مقاله دارید، خوشحال میشوم کمک کنم! 🌸
2
3