زبان بدن نماز

زبان بدن

زبان بدن نماز

بهترین حالت تن گفتار در نماز

قبل از شروع نگارش پیرامون زبان بدن نماز بهتر است بدانیم زبان بدن چیست؟

بعنوان یک مدرس زبان بدن ایرانی و اسلامی باید بگویم که زبان بدن به کلیه ژستها و حرکات و رفتارهایی اطلاق میشود که در آنها کلام وجود ندارد و بدون کلام را شامل می شود و به زبان ساده زبان بدن همان زبان بی زبانی است.

با توجه به گسترش علم زبان بدن و نگرش های نو و کاربردهای این علم و در این خصوص و  با توجه به رسالت هر مسلمانی در توسعه بهبود و تبلیغات اسلامی لذا بر خود واجب دانستم برای اولین بار در ایران و جهان به زبان بدن یک نماز گذار واقعی بپردازم و در این راه از زبان بدن نمازخواندن قدما و عرفا و پیامبر اعظم و امیرالمومنین علی (ع) و بزرگان دین و دیانت و همچنین مقام معظم رهبری هم بسیار سود برده و برای آموزش به نسل پویای جوان از آن استفاده مینماییم

این کار در نوع خود بسار بدیع است در اینجا بد نیست که در بازنویسی جدید امروز آن و پس از چند سال از جناب آقای پروفسور مسعود حیدری جناب اقای دکتر علیجانی  و دکتر ستاری وایلچی گلزار و تائب و سرخوش که هرکدام تجاربی در این خصوص داشتند تشکر نمایم مخصوصا در این تحقیق از چند تن از دوستان ارامنه هم کمک گرفتم که ببینم زبان بدن آنها و دیانت و طریقت آنها در موقع عبادت چگونه است و ایا این رسم و راه فقط مسلمانان است و یا این افعال در آنها نیز کارگر می افتد و…..

اما در ابتدا با این سوال شروع کنیم که زبان بدن چیست؟

زبان بدن چیست بهتر است اول ببینیم زبان چیست تا سپس به زبان بدن بپردازیم

زبان یک مجموعه منظم از آواها یا نشانه‌های کلامی یا نوشتاری است که توسط انسانهای متعلق به یک گروه یا فرهنگی در یک اقلیم یا مجموعه ایی از اقلیمهای خاص برای نمایش و فهم ارتباطات و اندیشه‌ها به کار برده می‌شوند.

زبان‌ها در دسته بندی های متعدد تحت عنوان خانواده زبانی طبقه‌بندی می‌شوند. زبان‌هایی که در یک خانواده قرار می‌گیرند از یک زبان مشترک ریشه گرفته‌اند. زبان‌های هندواروپایی پرگویشورترین خانواده زبانی در دنیای امروز است که زبان فارسی نیز به آن تعلق دارد. خانواده‌های آفریقایی-آسیایی (شامل زبان‌های سامی)، آلتایی، چینی-تبتی و بانتو از دیگر خانواده‌های مهم زبانی هستند.

کارکرد اصلی زبان ایجاد ارتباط یعنی انتقال اطلاعات از شخصی به شخص دیگر است. هر سیستم ارتباطی منحصربفردی یک زبان نامیده می‌شود. اینکه دو سیستم باید چه مقدار با هم تفاوت داشته باشند تا زبان‌های متفاوتی محسوب شوند را نمی‌توان به طور دقیق بیان کرد. اما به طور کلی اگر زبان دو نفر برای یکدیگر قابل فهم نباشد دو زبان متفاوت محسوب می‌شود.

اما زبان دیگری هم وجود دارد که در آن کلام و صدا و آوا در د آن هیچ جایگاهی ندارد و به آن زبان بدن گویند.

حالا باید به تفسیر زبان بدن بپردازیم ؟

زبان بدن یا همان زبان بی زبانی  قدیمی ترین و رایج ترین زبان بین حیوانها و بین نسل بشر است سنگ نوشته های روی غارها و یا فسیلهای کشف شده و یا نوشته های حکمتانه و یا تخت جمشید و اهرام ثلاثه مصر همه و همه موید این مسئله است که زبان بدن یا زبان رفتار و یا تن گفتار قدیمی ترین و اولین زبان نسل بشر و حتی حیوانات است.نوزادی که تازه به دنیا آمده است نیز از همین زبان یاری می جوید تا احساس و نیازهای خود را به مادرش بازگو نماید.

که به انواع  و اقسام اشکال ارتباطات غیر کلامی اطلاق می شود و یا بصورت تخصصی به رفتاری اشاره می‌کند که یک انسان بدون هیچ آوا و کلام و صدایی بتواند به دیگر افراد پیام و سخن و منظور خود را انتقال دهد گویند.

این زستها و رفتارها و حرکتها می تواند مانند انواع اداها و حالتها و به اصطلاح اطوارها و یا حالت بدنی خاص مانندکیفیت قرار گرفتن سر و صورت و یا پا بازوها و دستها و انگشتان دست و…  باشد.به تعبیر دیگر باید گفت  زبان بدن یا تن گفت یا تن گفتار به کلیه رفتار های بدنی و و زوایای بدنی و همچنین جلوه های هیجانی سر و صورت چشمها لب و دهان و ابرو و… اطلاق می گردد.

متاسفانه زبان بدن را همان ذهن خوانی و پیشگویی و یا حدس زدن همه مکنونات قلبی و نیات درونی  عوام و یا افراد مختلف تلقی می کنند که یک باور کاملا غلط است. اگر شما بتوانید ذهن افراد دیگر را از قبل حدس زده و ذهن خوانی کنید و آنچه را که آنها واقعاً نیاز دارند و می‌خواهند، درک کنید بی‌شک ارتباطات فردی و اجتماعی شما بسیار آسان و مؤثر خواهد شد زیرا با استفاده از این دانش قادر خواهید بود در هر زمان بر طرف دیگر تأثیر بگذارید یا حداقل بتوانید درک کنید که او واقعاً دربارهٔ شما چه فکر می‌کند؟

اما متاسفانه باید گفت که  از نظر علمی، ما هرگز و یا به سادگی نخواهیم توانست ذهن دیگران را بخوانیم. افرادی که چنین ذهنیتی دارند که من می توانم اذهان مردم و دیگران را به سادگی و با دقت بخوانم از نظر روانشناسی دچار بیماری اختلال تفکر شده اند که انواع گوناگون دارد و متاسفانه در جامعه ماهم کم نیستند. اما کاری که ما می توانیم در این محدوده انجام دهیم این است که زبان بدن افراد را بخوانیم یعنی تن گفت های آنها را بدون بزبان جاری کردن کلامی بر لب بخوانیم و احساس کنیم که قدرتی بالاتر است و البته با ذهن خوانی کاملا فرق دارد.

نمونه هایی از حالت عرفانی پیامبر(ص) و ائمه(ع) را در نماز ذکر میکنم تا سپس به پردازیم به زبان بدن نماز

۱-عایشه همسر پیامبر(ص) می گوید: پیامبر با ما در سخن بود و ما نیز با وی ولی همین که وقت نماز فرا می­رسید گویا ما را نمی­شناخت و ما نیز او را نمی­شناختیم، شبی حضرت از رختخواب برخاست و مشغول مناجات شد. تا نزدیک صبح،عبادت کرد و پس از آن گریه­های سختی سرداد. به حضرت عرض کردم: چرا خودت را به زحمت می­افکنی در حالیکه خداوند، گناهان گذشته و آینده تو را بخشیده است؟

حضرت فرمود به پاس این همه نعمت، بنده شکر گزاری نباشم. 

۲-پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله هنگامی که به نماز می ایستاد، چهره مبارکش از خوف خدا برافروخته می شد و بدن مبارکش هم چون جامه ای که در معرض باد است، تکان می خورد. 

۳-حضرت امیرالمومنین علی علیه السلام به هنگام نماز، رنگ و رخسارش تغییر کرد و بدن مبارکش به لرزه می افتاد و می فرمود: وقت ادای امانتی است که خداوند آنرا به آسمانها و زمین و کوهها عرضه نموده ولی آنها از قبول آن خودداری کردند و انسان آن را قبول کرد و حال آن که من ضعیف هستم و نمی­دانم خوب می­توان آن امانت را ادا کنم یا خیر.

۴- حضرت علی علیه السلام هنگام وضو گرفتن، لرزش خفیفی وجود مبارکش را فرا می گرفت و چون در محراب عبادت می­ایستاد، رعشه بر اندامش می­افتاد و از خوف عظمت الهی، اشک چشمانش بر محاسنش جاری می شد. سجده های حضرت طولانی بود و سجده گاهش از اشک چشم، مرطوب.

۵- حضرت فاطمه سلام الله علیها هنگامی که به عبادت می­ایستاد، بدنش از ترس مقام خداوند می­لرزید و با تمام وجود به عبادت روی می­آورد و موجب فخر خداوند بر فرشتگان بود، نقل است که حضرت از خوف خداوند در نماز نفس نفس می­زد. 

۶- ابوحمزه ثمالی می­گوید: امام سجاد علیه السلام مشغول نماز بود، در حین نماز ردای آن حضرت از شانه­اش افتاد اما ایشان آنرا مرتب نکرد، بعد از نماز از ایشان پرسیدم که چرا نسبت به افتادن ردایتان بی توجه بودید؟

 حضرت فرمودند: «آیا می­دانی در محضر که بودم؟ همانا از بنده، نمازی قبول نشود مگر آنچه در آن توجه کامل به خدا داشته باشد. گفتم: «در اینصورت ما هلاک شده ­ایم نمازهایمان باطل استحضرت فرمود: خداوند، نقصان نمازهایتان را با نافله جبران می­ فرماید.

۷- امام سجاد علیه السلام همین که در نماز به جمله «مالک یوم الدین» می رسید، آن قدر تکرار می کرد که بیننده خیال می کرد ایشان در آستانه جان دادن قرار گرفته است، حضرت در سجده، غرق می شد.

۸- هرگاه امام حسین علیه السلام وضو می­گرفت، رنگ چهره اش تغییر می­کرد. به ایشان عرض کردند: «چرا چنین حالتی به شما دست می­دهد؟» حضرت فرمود:«سزاوار است بر آن کسی که می­خواهد بر خداوند وارد شود که حالش چنین باشد.

۹- احمد بن عبد الله از پدرش نقل می­کند که بر فضل بن ربیع وارد شدم در حالیکه وی بر جایی بلند نشسته بود. همین که مرا دید، گفت: «درون این اتاق چه می­بینی؟» گفتم: «پیراهنی است در وسط اتاق» گفت: «خوب نگاه گن!» گفتم:« گویا مردی است که به سجده رفته …» گفت: «آیا او را می­شناسی؟ او موسی بن جعفر، امام هفتم شیعیان است. من در روز و شب مراقب او هستم و در تمام اوقات، وی را چنین دیدم که پس از به جا آوردن نماز صبح، مشغول تسبیح می­شود تا آنکه خورشید طلوع نماید. سپس به سجده می­رود و در سجده می­ماند تا زوال خورشید. پس از نماز عشا، افطار می­کند و تجدید وضو می­نماید و به سجده می­رود. او تا سپیده صبح سرگرم عبادت است.

۱۰-  به عنوان حسن ختام، حدیثی از امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف درباره نماز نقل می­کنیم. ایشان می­فرمایند: «هیچ چیز مانند نماز، بینی شیطان را به خاک نمی­ساید. پس نماز بگذارید و بینی شیطان را به خاک بمالید اما چه احوالات ظاهری زبان بدن برای نمازگزار باید در نظر گرفت و به چه ترتیبی .

پیوسته این اطمینان را داشته و دارم که:

استفاده از زبان یکی از راه های موفقیت است. زبان اعضای مختلف بدن همچون چشم یا دست ها می تواند تاثیر مثبتی در روابط ما داشته باشد و موجب شود دیگران احترام بیشتری برای ما قائل شده و حرف های شما را بهتر قبول کنند.حال چرا نباید برای رسیدن به خدا برای تاثیر و حس بهتر در برقرار کردن ارتباط با خداوند منان از زبان بدن اخلاق و مثبت و پرانرژی برای رسیدن به اوج روح بندگی در نماز و اوج معراج روح انسانی در نماز بپردازیم

مسئله ای که تا کنون مغفول بودن آن بر همه شما و با ادامه خواندن این مقاله به وضوح تبلور یافته است.

چرا در هنگام شروع به نماز و یا در نماز آن حس رو حانی را نداریم من کاری به گناهانی که قلب مارا سیاه و تیره و تاریک می کند و کاری به قلبهای سیاه برخی ندارم اما اگر هنوز قلبهایمان اندکی پذیرش داشته باشد زبان بدن یک نماز گذار معصوم الگوی خوبی برای نماز گذاشتن است.

وقتی که نیت می کنیم چگونه با ایستیم سر شانه ها و همانگونه که به طهارت خود توجه می کنیم باید به زبان بدن خود نیز توجه مخصوصی داشته باشیم برخی می گویند که این مسائل مارا از اصل نماز باز می دارد اما اگر جنبه عادت داشته باشد چه در نماز و چه در زندگی می تواند بسیار موثر واقع شود.

صاف و با اقتدار بایستید در حالیکه می دانید خالق جهان و جهانیان روبروی شما است

امام قدس سره شریف می فرمایند عالم محضر خداوند است . آیا با چنین رویکردی با ادب و متانت و خضوع و خشوع ایستاده ایم

حالت ایستادن شما به موازات نوع بیان در مخاطب تاثیر می گذارد. صاف و بدون قوز بایستید، سر خود را بالا بگیرید، شانه های تان را صاف نگاه داشته سرتان را کمی خم کنید این وضعیت حس خوبی به انسان می دهد همراه با تمرکز مضاعف و معمولا در نمازهای مقام معظم رهبری و همچنین نمازهای امام قدس سره شریف و یا آیت الله بهجت و… چنین رفتارهایی به کرات دیده می شود

هنگام ایستادن کمی پاهای تان را باز کنید

هنگام ایستادن وقتی پاهای تان را جفت می کنید، ناخواسته نشان می دهید به حرف های خود اطمینان کامل ندارید، اما وقتی پاهای تان را کمی باز می کنید و ریلکس اما صاف می ایستد بسیار با اعتماد به نفس و مخصوصا متمرکز خواهیم بود.

زیرو بم صدای خود را تنظیم کنید

برای نماز ، تن صدا یکی از فاکتورهای موفقیت در تمرکز شما است  . مخصوصا در نماز صبح و یا مغرب و عشا  افرادی که با صدای بلند و آرام نماز می خوانند معمولا نشان می دهند که حس بهتری دارند.

باید بدانیم معمولا افرادی که تند و تیز حرف می زنند بیشتر این طور نشان می دهند که عصبی هستند و مخاطب تاثیر منفی از آنها می گیرد. اما اگر شمرده و آرام سخن بگوییم، شیوایی کلام ما باعث جذب مخاطب می شود. شما با خدا می خواهید چگونه سخن بگویید عصبی تند و یا با آرامش و تمرکز