09120054873

09198718767

لینک اختصاصی(پنل دانش):                                            https://www.google.com/search?kgmid=/g/11f0_7m_63

۱- مفهوم  مدیریت و سرپرستی چیست؟

برای بیان مفهوم سرپرست و سرپرستی، تعاریف مختلفی ارائه گردیده است سرپرست کسی است که امور گروهی از افرادواداره یک

واحد سازمانی رابه عهده دارد.طبعا”رئیس”هم یک سرپرست است، زیراکارهای سازمان را توسط افرادانجام می دهد.اداره کنندگان،

مدیران وروساهمه سرپرستند کارفرما نیزبه نوعی سرپرست است.زیرا اداره ی گروهی از کارگران وکارمندان رادرخط مقدم کار وتولید به

عهده دارد.

اما رئیس کلمه ای است که بیشتردرسازان های دولتی به کار می رودومربوط به اداره واحد قسمت یا بخشی از ازمان های عمومی

است.

نمونه سوالات اصول سرپرستی

۲- مدیر را بصورت کامل شرح دهید؟

کلمه ی مدیر نیز در ذهن غالبا بامیز بزرگ و اطاق کارمفروش و مجلل تداعی میکند .همچنین واژه ی سر کارگر معمولا به سرپرستی اطلاق می شود عده

ای کارگر رادرکارخانه اداره می کندویا بر کار عده ای کارگر غیرمتخصص نظارت دارد.مدیر شخصی است که مسئولیت عملکرد یک یا چند نفر از افراد

درسازمان را عهده دارمی باشد.مدیران با مجموعه متعددی از عناوین مثل:سرپرست،رهبرگروه،مدیر بخش،مدیر اداره ومعاون در ارتباط بوده وجزء ارزشمند ت

رین منابع یعنی منابع انسانی سازمانبه شمار می روند.

نمونه سوالات اصول سرپرستی

۳-تعریف سرپرست چیست؟

سرپرست فردی است که از طریق برقراری ارتباط، فعالیت های سازمان رابه وسیله زیردستان(نیروی خط مقدم کاروتولید)به انجام میرساند.به عبارت

دیگر،سرپرستان مدیرانی هستند که بطور مستقیم مسئولیت هدایت کاروفعالیت کارکنان وزیردستان بلافصل رابرعهده دارند بنابراین:

تعریف دیگری از سر پرست-

علم وهنر هدایت ورهبری، نظارت وکنترل برزیردستان راسرپرستی گویند.

۴- تعریف جامه مدیریت چیست؟

مدیرومدیریت به لغت عربی یعنی دوران که مصدر فعل دور است ودور به معنی نظام دادن،گرداندن ،رتق وفتق کردن واسم فاعل آن مدیربه معنای

گرداننده،اداره کننده میباشد.درکتب لغت مدیر به معنای اداره کننده کاری یا موسسه ای است و مدیریت مصدرجعلی آن است که به معنی مدیر بودن

ومدیری میباشد.

نمونه سوالات اصول سرپرستی

و اما تعریف دیگر

فرایند به کارگیری موثر و کارآمد منابع مادی،مالی ،اطلاعاتی وانسانی ازطریق برنامه ریزی،سازمان دهی،بسیج منابع وامکانات،هدایت

ورهبری برای دست یابی به اهداف سازمانی بر اساس نظام ارزشی وچتر فلسفی حاکم بر جامعه رامدیریت گویند.

مدیریت به منزله‌ی علم،هنر وحرفه

بخشی ازدانش مدیریت ازطریق آموزش فراگرفته می شود،ولی بخشی دیگرازآن بایدضمن کارآموخته شود؛آن بخش ازمدیریت را که با

آموزش فراگرفته می شود،علم مدیریت وبخشی ازآن را که ازطریق کسب تجارب واندوخته ها وبه کارگیری آن ها درشرایط گوناگون حاصل

می شود،هنرمدیریت می دانند.

۵-چگونه می توان مدیری موفق یا موثرشد؟

مدیران و کارفرمایان نیزمعتقدند که مطالعه‌ی کتاب های آموزش مدیریت،اثرمفیدی درپرورش مدیران دارد؛به همین دلیل تلاش می کنندکه

با مراکزآموزش مدیریت،برای استفاده ازخدمات پژوهشی وآموزشی،ارتباط داشته باشند.

اساسا دو روش برای یادگیری دانش مدیریت وجوددارد؛اول:ازطریق آموزش ودوم:ضمن انجام کار.

۶- مدیرموفق ومدیراثربخش کیست؟

مدیری که بتواندحداقل نتیجه‌ی قابل قبول را با استفاده ازابزارهایی نظیرتنبیه،توبیخ،کسرحقوق وغیره فراهم سازد.مدیرموفق نامیده می

شود.مدیرموثربه کسی می گویندکه بتواند۸۰الی۹۰ درصد توانایی های افرادرا به کارگیردومستلزم داشتن توانایی های

فنی،انسانی،ادراکی،طراحی وتوان حل مساله است.

۷-  نکات مهم در منابع قدرت ناشی ازمقام ومنصب را شرح دهید؟

  ۱- پاداش : اگرآن چه را که می گویم انجام دهی به تو پاداش می دهم.

۲- سرکوب یا تنبیه: اگرآن چه را که می گویم انجام ندهی تو را تنبیه می کنم.

 ۳-مشروعیت: به دلیل آن که من رئیسم،شما باید همان طوری که می گویم کار کنی.

 ۸- منابع قدرت ناشی از توان شخصی را تفسیر کنید؟

اول مهارت: چون فردمنبع دانش واطلاعات تخصصی تلقی می شودازاو اطاعت می شود؛

  دوم صلاحیت:

چون دیگران دوست دارندکه خودرا با فردموردنظرتعیین هویت کنند(به او افتخار می کنند) ازاو او اطاعت می کنند.

– تعریف سازمان را شرح دهید؟

سازمان عبارتست ازیک رشته روابط منظم ومنطقی بین افرادکه وظایف پیچیده ومتعددی را انجام می دهند.وبه منظورتامین هدفهای مشترک خاصی در کنار

هم قرار می گیرند.از طرفی هر جا سخن از سازمان می گردد غالبا با واژه هایی از قبیل ساختمندوجهت دارمترادف وباهرج ومرج متضاد می باشد.پیتر

دراکر،عنصر حیات بخش هر سازمان رامدیریت آن سازمان میداند.

-ارزش واهمیت مدیریت وسرپرستی را توضیح دهید

در مجموعه ی فعالیت های تولیدی کارخانه ها،مراکز صنعتی وخدماتی، نیاز به سرپرستی از اهمیت ویژه ای بر خوردار است چرا که این افرادعلاوه

برارتباطی که مابین کارگران ومدیران واحدها برقرارمی کنند و فعالیت های کارگران را به سوی اهداف مدیریت هدایت می کنند با بهره گیری از امکانات موجود

می توانند ضمن هماهنگی با سایرواحد های ذیربط ازطریق تقسیم کار،راهنمایی،نظارت وکنترل وارزیابی نیروی انسانی تحت سرپرستی خود را به

شکل مطلوبی رهبری نمایید.

تنشها،اعتصابات،تاخیر های هنگام ورود،تعجیل در خروج،وحل مشکلات ونظایر آن موضوعاتی است که در یک سازمان همیشه وجود داشته وشخصی که

بتواندتنشها را کاهش داده،انگیزه ها ونیازهای افرادرا تشخیص دهدوتلاش کارکنان را جهت دستیابی به اهداف سازمان به کار گیرد،سرپرست است.

– سرپرست ها مسئولیت های مختلفی در کارشان دارند، برخی از مهمترین مسئولییتها را شرح دهید؟

• –        مسئولیت در برابر زیردستان (هدایت آنها، آموزش آنها، مراقبت و کنترل از آسیب ها و خطرات کار)
• –        مسئولیت در برابر بالادستان (ارائه گزارش ها )
• –        مسئولیت در برابر سایر سرپرست ها و مدیران هم رده (جهت ارتباط بهتر و ایجاد نگرش سیستمی)
• –        مسئولیت در برابر کار (انجام صحیح کار، مرغوبیت محصولات تولیدی، رعایت استانداردهای کاری و ..)
• –        مسئولیت در برابر محیط (نظم و آراستگی محیط، تجهیزات و ماشین آلاتی که در اختیارش هستند و…)

– ضرورت،ارزش واهمیت سرپرستی ومدریت از دیدگاه اسلام(آیات و روایات) را شرح دهید؟ ذکر دورمورد الزامی است

الف-اهمیت سر پرستی و مدیریت از دیدگاه قرآن

در قرآن کریم به جای کلمات سرپرست ومدیراز واژه هایی نظیر مدبر،رسول ،امام،خلیفه استفاده شده است.خداوند سبحان در راس نظام هستی به عنوان

نخستین

مدبر،تدبیراموررابه دست گرفته است:

«یُدَّبرالاُمرمن السَماءإلَی الأَرض»

«خداوندااموررااز آسمان تا زمین تدبیر می کند .»

در بعضی از آیات نیزقرآن کریم بر تدبیر کنندگان بر امور تأکید نموده است.

«فَالمُدبَرات اَمراً»

ودر سوره ی رعدچنین اشاره شده است:

«لکُلً قَومٍ هاد»

«برای هر قوم هدایت کننده ای لازم است»

ب-اهمیت سرپرستی ومدیریت از دیدگاه روایات

حضرت رسول اکرم(ص)می فرمایند:

«إنّی ماأَََََََََََََََخافُ عَلی اُمَّتی الفَقرولکنَ أَخافُ عَلَیهم سوءُالتَّدَبیر»

«من ازفقر امتم بیم ندارم آنچه بر امتم بیمناکم سوءمدیریت است»

حضرت علی(ع)درخصوص ضرورت سرپرستی می فرمایند:

«برای کارهایت سرپرستی برگزین که بزرگی کار براوچیرگی نیابدوفراوانی کارهااو را خسته نکند»زیرا:بدون امیروسرپرست مردم هر

جامعه به جان یکدیگر خواهند افتادوهرج ومرج وبی قانونی حاکم خواهد شد.وعدم امنیتراهها،ازبین رفتن حقوق ضُعفاوناتوانان،دراثر بی

سر پرستی هرجامعه می باشد.

نمونه سوالات اصول سرپرستی

همچنین حضرت درروایاتی بر این ضرورت تاکید دارندکه:

«وإنَّهُ لابُدَللناس من اَمیرٍٍٍبرٍاَوفاجر»

«بدرستیکه مردم نیاز به مدیر و سرپرست دارند خواه درستکار وخواه بدکار و ستمگر»

نقشهای مدیر و سر پرست

حضرت علی(ع)نقش مدیرو سرپرست در جامعه رابه سه چیزتشبیح نموده است:

۱-نخ تسبیح:که اگر پاره شوددانه ها از هم پراکنده می شوند.(نقش هماهنگی)

۲-عمود خیمه:که اگر شکسته شودخیمه فرو می نشیند(نقش بنیادی)

۳-محور وسط سنگ آسیاب:که اگر از جا کنده شودسنگ روی سنگ بند نمی شود.(نقش محوری)

نگارنده،نقش محوری مدیران و سرپرستان را به محورقائم چترکه مبین هدایت سازمان براساس بکار گیری عناصر فرایندمدیریت به سمت

هدفهای سازمانی ومبتنی برچترفلسفی ونظام ارزشی حاکم بر جامعه و سازمان است تشبیه نموده است(تصویرری جلد)

حضرت امام صادق(ع)نیزدراین رابطه می فرمایند:مردم هراجتماع برای بقاواستمرار حیات خودازسه گروه بی نیاز نیستند.

۱-فقیهی آگاه وپرهیزگار(فَقیه عالمُ وَرع)

۲-مدیری خیرخواه ومسلط (أَمیرخَیرمُُطاع)

۳-پزشکی زیرک ومورداعتماد(طَََََََبیب حاذقُ ثقَهَ)

نمونه سوالات اصول سرپرستی

حضرت امام رضا (ع)درباره ی لزوم حکومت و نیاز به سرپرستی می فرمایند:

« إنّالانَجد فرقه من الفرَق ولامِِِِِِِِِِِِِِلَهً مِِنَ الملل بَقواوعاشٌُواالابِقَیمٍ ورئیس لِمالابِدَلَهُم مِِنه  فِی الاَ مرالدّینِ والدّنیا والاخِِرَه»

درمطالعه احوال بشر«بدرستی که نمی یابیم هیچ گروهی از گروه هاویا ملتی از ملت ها را که در زندگی،پایدار وموفق باشند مگر به

داشتن قیم ورئیس که به ناچار آنها رادر امر دین و دنیا وآخرتشان هدایت گر باشد.»

نتایج حاصل از وجود سرپرستی برای هر قوم و ملتی با بهره گیری از روایت (علی بن موسی الرضا(ع)):

۱-تضمین ،بقا،وحیات انسان ها به رهبری و سرپرستی بستگی دارد.

۲-حیطه نظارت ،رهبری وسر پرستی،هدایت کارکنان در امر دین وآخرتشان است .

۳-نیاز به رهبری وسر پرستی ،امری ضروری است.

۴-ابعاد رهبری امر دین ودنیا است .

۱۲- انواع سرپرستی را شرح دهید؟

سرپرستان را می توان به گروه هایی تقسیم نمود،کمترین فایده ای که این تقسیم بندی داردآن است که می توان تفاوت بین سرپرستان

  اول خود سالار(اتوکرات)

نمونه سوالات اصول سرپرستی

دوم آزاد منش (دموکرات) را مورد بررسی قرار داد.

الف-اتوکرات یا مستبد:از کلمۀ آلمانی با آس مشتق و به معنی ارباب آمده است ارباب کسی است که معمولاً فرمان می دهد،کنترل می

کندو افراد تحت سرپرستی خود رابه انجام وظایف و مسئولیت های خود هدایت می نماید.نحوه ی اداره اموراو به نحوی است که کارکنان

زیر دستش لحظه ای نمی توانند او را از نظر دور بدارند.چنین سرپرستی از کارکنان طوری که می کشدکه راهی جزء انجام دستورات

ندارندوباید زیردستان وپیروان او امر کور کورانه او را تبعیت نمایند.این گونه افراد معتقدندکه زیر دستان باید فقط آن چه رابه آن ها دستور

داده میشودانجام دهند.

در این نوع سرپرستی با وجود عدم رضایت کارکنان مشاهده می شودکه چنین سرپرستانی قادرندکارها را به نحومطلوبی انجام

دهند.لیکن دلایل وشواهد فراوانی در دست است که نشان می دهد توفیق سرپرستانی که کمتر اتوکرات یا به اصطلاح ارباب هستند در

عمل بیشتر است.

ب-سرپرست آزاد منش و دموکرات:

کسی است که تمایل به ارباب بودن ندارد. اوبا کارکنان خود در انجام کارها شرکت می نماید.با زیر دستان با صبر و حوصله وشکیبایی

رفتارمیکند وکارکنان را شریک خود می داند. بدهی است چنین سرپرستی طبعاًمورداحترام زیر دستان است و با جلب اعتمادودوستی

کارکنان خود،آنها را طوری به کارعلاقمند می سازدکه با محبت، رغبت و علاقه وظایف خود را انجام دهند.نکته:

برخی منابع نیز سطوح مدریت رابه ۴گروه تقسیم کرده اندکه سرپرست و مدیران عملیاتی راجدا دانسته اند،لذا این سوال پیش می آیدکه

چرا سرپرستان ماهیت دوگانه دارند .وهمیشه در سازمان با مشکل مقبولیت فرادستان و زیر دستان مواجه هستند؟

۷-۱-چرا سرپرستان ماهیت دو گانه دارند؟

۱-چون سرپرستان از یک جهت،مدیرانی هستند که آنچه را که مدیران عالی ومیانی سیاست گذاری می نمایند ،باید بفهمند ودرک درستی

از مسائل داشته باشند وخواسته ها و انتظارات مدیران عالی رادر رابطه با انجام درست کارها (کارایی)برآورده نماید.

۲-از طرف دیگرباید آنچه را که مدیران عملیاتی در خط مقدم کار و تولید به آن نیاز دارند،فراهم نموده آنها را هدایت کنندو مسئولیت هایشان

را به آنان گوشزد نمایند. بر این اساس همیشه سرپرستان با دو مشکل اساسی روبرو هستند«یا از سوی مدیران عالی به دلیل کمترین ا

شتباه وعدم موفقیت کنار گذاشته شوند یا از ناحیه کارکنان، زیردستان و پیروان طرد می گردند و مورد حمایت قرار نمی گیرند.»

۱۳- مشکلات اساسی سرپرستان چیست؟

از آنجا که مدیران سرپرستی نقش دو گانه فنی واداری بر عهده دارند،در نتیجه در عمل بامشکلاتی مواجه می شوند.

۱-مدیران عملیاتی،سرپرستان را جزءخودشان نمی دانند و عقیده دارندکه سرپرستان سخنگوی روسای سازمانند ومدیران عملیاتی را

درک نمی کنند،نیاز هایشان را نمی دانند و بیشتر آنها رادر سطح عالی و مبانی سازمان می دانند.

۲-از طرفی مدیران عالی ومیانی هم سرپرستان را در سطح مدیران عملیاتی می بینند و آنان رادر تصمیم گیری هایشان مشارکت نمی

دهند وکمتربه آنها بها می دهندوبیشتر آنها را مدیران  فنی و تکنیکی خط مقدم کار می دانندو اعتقاد دارند که سرپرستان باید بیشتروقت

خود را به نظارت و کنترل کمی و کیفی کار صرف نمایند.

این دو گانگی ماهیت سر پرستان رادر ساز مان در یک موضع بینابینی قرار داده که از طرف مدیران فوقانی و نیرو های تحت امر،آنها رابا

مشکل ارتباطی مواجه ساخته است.

از طرفی چرا برخی از سر پرست هادر رهبری افرادموفق نیستند؟

چون بسیاری از سر پرست هابه علت داشتن دیدگاه های غیر اصولی ونگرش های منفی نسبت به مدیران(فرا دستان)وکار کنان تحت امر

با شکست مواجه می شوند.

– مهم ترین دلایل شکست سرپرست ها را شرح دهید؟ ذکر دو نکته الزامی است

۱-اغلب سرپرست ها مایلند وقتی که از افراد زیر دست خود چیزی می پرسند فقط جواب آن پرسش را بشنوند .آنان حوصله ندارندکه به

دیگر اظهارات فرد گوش دهند. در حالیکه احساس کار کنان در لا به لای صحبت های آنها نهفته است.وبدون درک احساس فرد،نمی توان

سخنان او را به خوبی فهمید.

نمونه سوالات اصول سرپرستی

۲-بسیاری از سرپرست ها قادر نیستند که در محیط کار خود یک فضا وجو صمیمانه ایجاد کنند تا افراد بتوانند به طور صریح،کامل و آزادانه

صحبت کرده ونظرات خود را بیان نمایند.

– نقش سرپرست در پیگیری وحل مشکلات را بازگو نمائید؟( ۲مورد)

برای رفع این مشکل ضمن ارج نهادن به جایگاه وموقعیت خطیرسرپرستان باید آنها را مدیران ارتباطی وکلید اثر بخش حل بسیاری از

مسائل و مشکلات اجرایی در سازمان دانست.

سرپرست با ایجاد رابطه خوب و مناسب میان کارکنان وفرا دستان می تواند از بروزبسیاری از مشکلات جلو گیری نماید.رفتارهای آگاهانه و

صمیمی با تک تک افراد ومدیران مانع از بروزمشکلات می گردد.سرپرست می تواندبه دور ازشتاب زدگی و به وسیله مشارکت افراد با

کمترین هزینه وزمان،تعادل رفتار،برقراری روابط حسنه،تمرکز بر روی مشکل و نگرش دو گانه به مسائل وتوجه به فرامین فرادستان ودرک

زیر دستان وپیشگیری و حل مشکلات بپردازد.

– سه مورد از وظایف هشت گانه سرپرستی را بنویسید؟

نظر به این که سرپرستی پل ارتباطی بین مدیران میانی ونیرو های عملیاتی خط مقدم کار است،سرپرست کسی است که وظیفه

هدایت،رهبری،نظارت وکنترل زیر دستان را برای اطمینان ازحصول کار به عهده می گیرد.

در یک دسته بندی وظائف ذیل برای سرپرستان ارائه شده است:

۱-اتخاذ روش وتعیین اهداف و دست بر نداشتن از هدف تا رسیدن به آن.

۲-تأمین و تدارک ابزارکاروآماده سازی محیط کاروایجاد فضای مطبوع ومناسب به منظورتأمین بهداشت و ایمنی محیط کار.

۳-اتخاذ تصمیم،برنامه ریزی و تعیین وظائف کارکنان سطح عملیاتی وتعیین زمانبندی و زمان سنجی کارها.

۴-ایجاد ارتباط موثرو برقراری روابط انسانی در سازمان و هماهنگی و ارتباط صحیح میان واحدها.

آموزش دادن وارائه الگوهای صحیح مهارت های فنی وحرفه ای لازم به زیردستان.

۵- ایجادانگیزش ورضایت مندی کارکنان.

۶-هدایت ورهبری،راهنمایی وارشادکردن ونصیحت کردن زیردستان.

۷- ارزشیابی وارزش گذاری برعملکردافراد.وانتخاب معیارمناسبی برای تشویق،پاداش،جایزه وتنبیه.

۸-توانایی بهبود روش ها وتغیرپذیری وتحول درسازمان .

نمونه سوالات اصول سرپرستی

– انواع مهارتهای مورد نیاز سرپرستانرا بنویسید یک مورد را کاملا شرح دهید؟

۱-   مهارت های ادراکی : یعنی ، توانایی درک پیچیدگی های کل سازمان و تصور همه ی عناصر و اجزای تشکیل دهنده ی کار و فعالیت

سازمانی به صورت یک کل واحد .

۲- مهارت های انسانی : یعنی ، داشتن توانایی و قدرت تشخیص در زمینه ی ایجاد همکاری ، تفاهم و انجام کار به وسیله دیگران ، فعالیت

مناسب به عنوان عضو گروه ، درک انگیزه های افراد و تاثیر گذاری بر رفتار آنان .

۲-   مهارت های فنی : یعنی ، دانایی و توانایی در انجام دادن وظایف خاص که لازمه ی آن توانایی در کاربرد فنون و ابزار ویژه و شایستگی

عملی در رفتار و فعالیت است .

۱۸- مهمترین ضرورت های ایجاد سازمان ها را بیان فرمائید؟

انسان همواره ازسازمان به عنوان ابزارووسیله ای برای نیل به هدف های خود سود جسته ودرتلاش بوده است تا براساس اهداف

موردنظربه ایجاد وگسترش سازمان های مناسب بپردازند.انسان برا ی رفع تنگناها وپاسخ گویی به نیازهای متنوع وگسترده‌ی

خود،ناگزیربه بهره وری ازهمکاری مشترک انسان های دیگردرقالب های خاصی شده است که به آن،دستگاه،تشکیلات یا سازمان می

گویند.

نمونه سوالات اصول سرپرستی

 ۱۸- علل گسترش سازمان ها را شرح دهید؟

تنوع نیازهای اجتماعی و گسترش علوم،صنایع و تکنولوژی و در نتیجه گستردگی دامنه مشاغل و حرف در بخشهای

صنعتی،خدماتی،کشاورزی که خود موجد تقسیم کار و ضرورت مهارتهای مختلف شده است، ازجمله عوامل اساسی توسعه سازمانهای

گوناگون به شمار می آید.

۱۹- ضرورت های آگاهی از دانش سازمان را شرح دهید

اطلاع از مفهوم سازمان و چگونگی تشکل آن و اصول و خصایص آن برای همه رشته های مختلف آموزش می بینند، در سازمانهای

گوناگون فعالیت دارند، و دراداره آنها مسؤلیتی بر عهده دارند، یک ضرورت است. زیرا بدون اطلاعات ازدانش سازمان نمی توانیم بخبی از

همکاری مشترک افراد و دستگاههای دیگر بهره بگیریم، وقادر نخواهیم بود دستگاه های گوناگون را در انجام رسالت ها و مسؤلیت هایی

که بر عهده دارند به نحو شایسته ای مدد رسانیم. امروزه مفهوم سازمان با زندگی ما پیوستگی زیادی یافته است به آن گونه که بیشتر

افراد در سازمان های وابسته به بهداشت و درمان متولد شده، در سازمانهای آموزشی و پرورشی تحصیل کرده، و سرانجام پس از اتمام

تحصیلات خویش در یکی از سازمانهای دولتی یا خصوصی وارد شده، ویا به نحوی با سازمانهای مختلف

مذهبی،اجتماعی،اقتصادی،فرهنگی برای رفع نیازهای معنوی و مادی خود در ارتباط بوده وخواهند بود.

نمونه سوالات اصول سرپرستی

– اشکال رسمی سازمان چیست

معمولاً روابط بین افراد بر اساس سلسله مراتب اداری تعیین گردیده و سلسله مراتب ترکیب سازمان را تشکیل می دهد. معمولاً سازمانها

را به شکل «هرم»یا «مثلث» نمایش می دهند که رییس یا هییت مدیره «رأس» و افراد اجرایی و اعضای دیگر سازمان در «قاعده» قرار

دارند.سازمانی که کلیه ی قسمتهای آن زیر نظر فرد واحدی اداره می شود،معمولأ «خطی» است و سازمانهایی که به صورت تفویض ا

ختیار به زیر دستان اداره می شوند،«مثلثی» و «هرمی» شکل هستند.

گفته می شود که مقام سازمانی هر اندازه به رأس سازمان نزدیکتر شود به آن نسبت از فعالیت اجرایی فاصله می گیرد.

۲۱- هدف یا هدفهای قابل ملاحضه در سازمان را شرح دهید؟

وجود هدف یا هدفهای مشترک در هر سازمان امری است اساسی،و لازمه ی ایجاد سازمان است و بدون آن اصولأ سازمانی شکل نمی

گیرد. این هدفها ممکن است معنوی یا اجتماعی یا انتفاعی یا هر سه باشد. وجود هدف یا هدفهای مشترک درهر سازمان فواید متعددی را

در بر دارد، از جمله:

– فعالیتها و کوششهای سازمان را جهت می بخشد.

– معیار ها و موازینی برای تعیین میزان توفیق سازمان ارایه می دهد.

– افراد سازمان را به مقاصد و تلاشهای خود واقف می سازد.

– امکان برنامه ریزی، رهبری سازماندهی، هماهنگی و کنترل سازمان را

برای مدیران بخوبی فراهم می سازد.

– در حقیقت انعکاسی است از نیاز های اجتماعی که سازمان برای رفع آن به وجود آمده است.

در یک سازمان می توان از هدف های متعدد نام برد. آنچه باید مورد توجه قرار گیرد این است که وجود «تضاد و تعارض» در میان هدفهای

سازمان موجبات «کاهش کارایی» آن را فراهم ساخته و گاه بازده ی سازمان را به حداقل می رساند و آن را از کار اصلی خود باز می

دارد. نکته ی قابل توجه اینکه سازمانها وسیله ی تحقق هدف ها هستند، و وجود سازمان خود هدف نیست. به عبارت دیگر، سازمان «به

خودی خود» دلیل وجودی ندارد، مگر به صورت وسیله، لازم برای رسیدن به هدفی معین تلقی شود.

سازمان همیشه خاصیت تغییر داشته و همان طور که بعدأ ذکر خواهد شد از اصول سازمان ها «انعطاف پذیری» آنها خواهد بود.

بدیل به رفتار باشند و یا به صورت رفتاری بیان شوند. فایده توجه به این خصیصه آن است که به راحتی می توان به ارزشیابی از طریقی

عینی اقدام نموده، و میزان تحقق هدف را تعیین نمود. حسن دیگر این امر جلوگیری از«جابه جایی هدف خواهد بود.»

۲- هدف سازمان با«قابلیت ها» و«توانمندی» و«مهارت های» اعضای سازمان تناسب داشته باشد. این امر موجب می شود که افراد

سازمان بتوانند اهداف را بشناسند، درک کنند و توان تحقق آن را در خود بیابند.

۳- هدف سازمان با امیال،آرزوها و خواسته های طبیعی و مشروع کارکنان سازمان مغایر نباشد؛ زیرا معمولاً اعضای هر سازمان، در جهت

اهدافی که با فطرت، تمایلات و منافع مشروع آنان مغایرت دارد و آنها را به ضرر خود می بیند، فعالیت اساسی نخواهند کرد.

۲۱-  سازمان های رسمی و غیر رسمی را شرح دهید

الف: سازمان رسمی

سازمان «رسمی» سازمانی است که از شکل و ترکیب خاصی برخوردار بوده، از یک سلسله همبستگی ها و روابط بین مشاغل و مقامات

سازمانی بر اساس سلسله مراتب سازمانی به وجود آمده است. سازمان«رسمی» معمولاً از چند منطقۀ اجرای عملیات به شرح زیر

تشکیل می شود.

۱- مدیران عالی مقام اداری

در وزارت آموزش و پرورش ایران،وزیر،  شورایعالی آموزش و پرورش، معاون وزیر، در منطقۀ مدیران عالی قرار دارند.

۲- مدیران اجرایی یا مدیران واسطه در ردهً دوم

این منطقه که وسیع تراز منطقه یک است، مدیران مسؤل اجرای خط مشی و سیاست کلی سازمان هستند و در موضع خط مشی سازمان دخالتی ندارد ودر اجرایی پیروی می کنند. در این منطقه مدیران کل، معاونان مدیران کل، رؤسای نواحی آموزش و پرورش، رؤسای ادارات و دوایر آموزش و پرورش و معاونان آنان قرار دارند.

۳- مدیران سرپرست مانند

مدیران مدارس، معاونان آنها و راهنمایان تعلیماتی در این منطقه قرار دارند، که به نظارت، کنترل، راهنمایی، ارزشیابی، حل مشکلات اجرایی و اصلاح اموراجرایی مشغول اند.

۴- منطقه ی عملیاتی

استادان، دبیران و آموزگاران در این منطقه جای دارند که در ضمن مدیریت کلاس ها به تدریس و اجرای برنامه های آموزش و پرورش اشغال دارند.

۲۲- صف و ستاد در سازمان های رسمی را تفسیر گنید؟

ترکیب «عمودی» یا «صف» تقسیم کار را بر اساس سلسله مراتب اداری مطرح ساخته و جریان قدرت و اختیار را از بالاترین ردهً مدیریت

آغاز و در پایین ترین ردهً اجرای عملیات ادامه می دهد . پس واحدهای صف مأمور اجرای کلیهً عملیاتی هستند که مستقیمأ منتهی به

برآورده شدن هدف یا اهداف سازمان می شوند و دستورات اجرایی را از طریق خط یا خطوط فرماندهی می گیرند.

۲۳- واحدهای ستادی را بنویسید

ترکیب ستادی بیان کننده‌ی تقسیم کار بر اساس تخصص و ایجاد واحدهای تخصصی است. وظایف واحدهای ستادی را، ایفای نقش

کمکی، تخصصی، مشورتی وپشتیبانی دانسته اند، و نظارت مستقیم و اجرایی بر واحدهای ستادی را فراهم آوردن وسایل، امکانات لازم

در جهت تسهیل فعالیت های واحد های صنفی از طریق عرضه ی خدمات تخصصی و مشورتی می دانند. بنابراین، کسانی که وظایف

مشورتی و کمکی را بر عهده دارند، اعضای ستادی و افرادی که مستقیمأ برای رسیدن به هدف سازمان فعالیت دارند اعضای صفی

نامیده می شوند. در ستاد نیز دو نوع یا شکل را مطرح می سازند. ستاد شخصی که شامل مشاورانی است که خدمات مشورتی یا

تخصصی آنان مورد بهره وری مدیر سازمان قرار گرفته و ستاد تخصصی که جنبه ی عمومی داشته، و همه ی سطوح سازمان را در موارد

فنی و تخصصی یاری می رساند.

خلاصه آن که وجود واحدهای صف و ستاد اصلی انکارناپذیرند و مدیریت یک سازمان باید تلفیق درستی، از این دو واحد به وجود آورده و از

این راه تحقق اهداف سازمان را ممکن سازند.

اصول سرپرستی

۲۴- سازمان غیر رسمی کدام است و انرا شرح دهید؟

سازمانهای «غیررسمی» که از برقراری یک سلسله روابط عاطفی بین اعضای سازمان حاصل می شود، به وجود می آیند.سازمان

غیررسمی معمولأ همزمان و یا پس از تشکیل سازمان رسمی به وجود می آید. در واقع، در درون و بطن سازمانهای رسمی، گروههای

احساسی برمبنای نگرشها و ارزشیابی مشترک فرهنگی و علایق مشترک از طریق برقراری روابط دوستانه و صمیمی و شخصی به وجود

می آیند.

در حقیقت سازمان «غیررسمی» برخاسته از آرمانها، تمایلات درونی اعضاست، و در نمودار ظاهری و رسمی سازمان متجلی نمی باشد،

ولی در تحقق اهداف افراد سازمان و یا در رکود و ایجاد فضای نا مساعد در آن اثر زیادی دارد.خصایص سازمان های غیر رسمی را تقسیم

کار بر اساس روابط دوستانه، ارضای تمایلات افراد، نبودن سلسله مراتب اداری، بی دوام بودن و … گفته اند.تشکیل سازمان«غیررسمی»

امری است طبیعی که نباید و نه  می توان از تشکیل آن جلوگیری کرد. تعادل مطلوب در هر سازمان،زمانی حاصل می شود که بین

سازمان «رسمی» و «غیررسمی» تطابق لازم صورت گیرد.

۲۵- وظایف مدیر چیست؟

پیتر دراکر، وظیفه مدیران را بازاریابی و نوآوری می‌داند. در عین حال، متون جدیدتر عمده وظایف مدیران را برنامه‌ریزی، سازماندهی،

رهبری، استخدام و کنترل می‌دانند. برخی از منابع، استخدام را از فهرست فوق حذف کرده‌اند و برخی نیز هماهنگی را جایگزین آن

نموده‌اند.

۲۶- تعریف سازمان چیست؟

   گروهی متشکل از دو یا چند تن که در محیطی با ساختار منظم و از پیش تعیین شده برای نیل به ‌‍‎‏‍اهداف گروهی با یکدیگر همکاری

می‌کنند. بعبارتی دیگر می توان گفت؛

هماهنگی معقول تعدادی از افرادکه برای تحقق هدف یا منظور مشترکی، از طریق تقسیم وظایف و برقراری روابط منظم و منطقی به

طور مستمر فعالیت می کنند.

۲۷-انواع سازمان‎‎‎ها را نام برده و شرح دهید؟

•سازمان‌های انتفاعی:

   سازمان‌هاییهستند که با هدف کسب سود تشکیل می‌شوند.

•سازمان‌های غیر انتفاعی:

   این سازمان‌ها،با اهداف اجتماعی،فرهنگی،مذهبی و سیاسیتشکیلمی‌شوند مانند اتحادیه‌های کارگری و انجمن‌های مذهبی.

•سازمان‌های تولیدی:

•  این سازمان‌ها از مواد خام یا مواد اولیه برای تولید کالا استفاده می‌کنند.مانند کارخانه‌های تولید کفش و تلویزیون. سازمانهای

تجاری  نظیر (کارخانجات صنعتی)

•سازمان‌های خدماتی:

•  این نوع از سازمان‌ها خدمات ارائه می‌کنند مانند خدمات مشاوره عمومی و خدمات پزشکی. سازمانهای خدماتی  نظیر(مدارس

خصوصی)

•سازمان‌های دولتی:

•  این نوع سازمان‌ها تحت کنترل دولت هستند.سازمانهای رفاه عمومی  نظیر(مدارس دولتی)

•سازمان‌های خصوصی:

     این نوع سازمان‌ها بجای کنترل دولت توسط افراد یا بخش دولتی کنترل می‌شوند.

n– هنر انجام دادن کار به وسیله دیگران ( فالت. ۱۹۲۴)

۲۷- مدیریت چیست؟

    فرآیند برنامه‌ریزی،سازماندهی،هدایت و نظارت بر کار اعضای سازمان و کاربرد کلیه منابع قابلدسترسی برای رسیدن به هدف‌های

تعیین شده سازمان. بعبارت دیگر

مدیریت فعالیتی است منظم، در جهت تحقق هدفهای معین که از طریق ایجاد روابط میان منابع موجود، انجام دادن کار با مشارکت افراد

دیگر ، و شرکت فعال در تصمیم گیری است.

۲۸- ضرورت های  آموزش مدیریت؟

nهرکس ممکن است در مسیر زندگی شغلی خود در مقام مدیر قرار گیرد.

n پیشه مدیریت بالقوه جذاب، منزلت آفرین و تلاش برانگیز است.

n جامعه با کمبود شدید مدیر روبروست و نیاز به مدیران کارآمد و  موثر به  شدت محسوس  است.

۲۹-فراگرد مدیریت چیست؟

یادتان باشد هیچ چیز و هیچکس و هیچ رفتار و هیچ گفتار حتی پنداری شاید آنگونه که به نظر می رسد نیست.

برگرفته از  کتاب زبان بدن ایرانی