100 نکته در زبان بدن نوشته دکتر مازیار میر

۱۰۰ نکته در زبان بدن

۱۰۰ نکته زبان بدن

مازیارمیر

فروردین 1387

مجله مذاکره و زبان بدن

دی ماه  1389 به روز رسانی 1401

بقلم دکتر مازیار میر

آمار وردپرس – بازدید: 830613

mazyarmir.com@gmail.com

https://www.aparat.com/mazyarmir

https://www.aparat.com/zabane_badan

https://t.me/Iranian_leadership_school

https://www.instagram.com/mazyare.mir

اما واقعا زبان بدن چیست ؟ 

زبان بدن همان زبان بی زبانی است به کلیه ژستها و حالتها و موقعیتها و حرکات و رفتار بدون دخالت کلام

زبان بدن گویند که در موقعیت های مختلف کاربرد دارد خوب هم اکنون که با مبنای زبان بدن آشنا شدیم بهتر

است بدانیم که چگونه با زبان بدن به موقعیت بالاتر برسیم در این سلسله مقالات نکات مهم زبان بدن برای

شما تعریف و ارائه می گردد.ذکر یک نکته برخود واجب می دانم مطالب ارائه شده هیچکدام واقعیتهای اثبات

شده علمی نبوده و فقط رفتارهای پرتکرار و پرکاربرد است و نکته دوم. یادتان باد هیچ چیز و هیچکس هیچ

رفتار گفتار و کردارو حتی پنداری آنگونه که به نظر می رسد نیست برگرفته از کتاب زبان بدن ایرانی

شاید بسیار برایتان جالب و هیجان انگیز باشد که بدانید بر اساس یافته های دانشمندان علوم رفتاری تنها

حدود ۳۰ تا ۴۰% از ارتباطات ما به صورت کلامی و حدود ۵۰ تا ۷۰% آن به صورت غیر کلامی یعنی با

استفاده از حالت های سر و دست و چشم و پا و ابرو و ژستها و حالتهای ما شکل گرفته و منتقل می گردد.

بیش از 75000 رفتار زبان بدن انسانی کشف شده که ده درصد ان بسیار رایج و عملیاتی است.

باید این پدیده مهم را بدانید که زبان کلامی تحت کنترل بخش هوشیار مغز انسان قرار دارد و به همین دلیل

بارز ما به سهولت  می توانیم آگاهانه و یا هوشمندانه کلماتی را بر زبان جاری نموده که با احساسات و نیات

واقعی ما بهیچ وجه همخوانی نداشته و ندارد.

پس می توان اینگونه نتیجه گرفت که نیت واقعی خود را بازهم به راحتی هرچه تمامتر می توان پنهان و آن را

به گونه ای دیگر جلوه داد و یا تحریف نمود من باب مثال به دوستمان میگوئیم بفرمائید منزل اما موقعیت آنرا

برای دعوت مهمان نداریم و دوست ما هم که نیاز به محلی برای استراحت است می گوید خیلی ممنونم من

بسیار کار دارم هر دو مورد فوق از واقعیت بسیار فاصله گرفته اند اما واقعیت چیز دیگری است.

باید بدانیم که زبان رفتار و یا زبان بدن توسط بخش نا هوشیار مغز کنترل می شود و ما کنترل موثر و دقیقی بر

آن نداشته و نداریم و ازاین رو باز تاب دهنده احساسات واقعی و درونی ماست به عبارت دیگر زبان رفتار ارائه

دهنده مکنونات قلبی مااست.

این سلسله مقالات به بررسی چگونگی کارکرد زبان بدن و تفسیر و چرایی ها و راستی آزمایی آن می  پردازد.

اولین دانششمندی که بصورت دقیق و جدی پیرامون این مسئله کار جدی انجام داد جولیوس فَست (Fast

Julius) است او کتابی درباره زبان بدن منتشر کرد . این کتاب خالصه ای از کارهایی بود که دانشمندان

رفتارگرا تا آن زمان درباره ارتباط های غیر کلامی تاآن روز انجام داده بودند ، و حتی امروزه هم متاسفانه

بیشتر افراد از وجود زبان بدن و اهمیت آن در زندگی خود بی خبرند .

باید این را بدانید که چارلی چاپلین و بسیاری از بازیگران دیگر فیلم های صامت از پیشتازان مهارتهای ارتباط

غیر کلامی بودند ، چراکه در ان روزگار این مهارتها تنها وسیله ارتباط بر روی صحنه بود . هر بازیگر بر اساس

توانایی استفاده موثر از زبان بدن و ژستها و حالتهایش به بازیگر خوب یا بد تقسیم می شد .

اما زمانی که فیلم های ناطق متداول شد و در نتیجه جنبه های غیر کلامی رفتار اهمیت استثنایی خود را از

دست داد بسیاری از بازیگران فیلم های صامت به بوته فراموشی سپرده شدند و کسانی که مهارتهای

کلامی خوبی داشتند پا به عرصه ظهور نهادندکه هنوز هم این مسئله ادامه یافته است چراکه چیردستی در

ارتباطات غیرکلامی بسیار سخت و مستلزم مطالعه و تمرین فراوان است.

مهمترین و شاخص ترین  مطالعات علمی زبان بدن قبل از قرن بیستم کتاب بیان احساسات در انسان و

حیوان اثر چارلز داروین در سال ۱۶۷۲ بود است . این آغاز مطالعات حالت های چهره و زبان بدن بود . از آن

زمان تا کنون محققین تقریباً یک صدهزار نشانه های غیر کلامی را مشاهده و ثبت کرده اند . پروفسور آلبرت

محرابیان متوجه شد که از میزان تاثیر کلی یک پیام، هفت درصد کلامی  و فقط کلمات سی و هشت درصد

آوایی است از جمله تُن صدا و پنجاه و پنج درصد آن غیر کلامی است. این مطالب ثابت شده نبوده و بعدها

پروفسور محرابیان خود معترف به اتباه در تفسیر و بیان شده است.

پروفسور بِیرد ویسل Birdwhistle هم دانشمند مهم دیگر پیرامون تحقیقات زبان بدن است او  نیز تخمین زد

که تقریباً به همین اندازه از ارتباط های غیرکلامی بین انسان ها مبادله می شود . او برآورد کرد که یک

انسان به طور متوسط روزانه حدود ده دقیقه صحبت می کند و یک جمله معمولی حدود ۶/۲ ثانیه زمان می

برد. او نیز مانند محرابیان دریافت که بخش کلامی یک گفتگوی چهره به چهره کمتر از سی و پنج درصد و

بخش غیر کالمی آن بیش از شصت و پنج درصد است این موارد هم اثبات نشده

طی این سالها و مخصوصا محققین زیادیبه یک اجماع عمومی رسیدند. که کانال کلامی اساساً برای انتقال

اطلاعات به کار می رود ، این در حالی است که کانال غیر کلامی برای تبادل نگرش های بین فردی ، و در

برخی موارد به عنوان جایگزینی برای پیام های کلامی استفاده میگردد .

صرف نظر از فرهنگ ، کلمات و حرکات با چنان هماهنگی اتفاق می افتند که یک فرد با تجربه و آموزش دیده

می تواند با گوش دادن به صدای یک نفر بگوید که او چه حرکاتی را انجام می دهد به همین گونه ، بیردویسل

قادر بود با نگاه کردن به حرکات یک شخص در حال صحبت بگوید او به چه زبانی صحبت می کند . بسیاری از

مردم به سختی می پذیرند که ما از نظر زیست شناختی هنوز یک حیوان هستیم . ما نیز چون گونه های

دیگر حیوانات تحت تاثیر قوانین زیست شناختیهستیم که کنش ها ، واکنش ها و زبان بدن ما را بصورت

کامل و غیر قابل اجتنابی کاملا مدیریت و رهبری می کنند .

مطلب فوق العاده مهم و هیجان انگیز آن است که انسانها خود کمتر از این واقعیت آگاه هستند که داستانی

را هم اگر به زبان می آورند و حرکات ، اداها و اطوارها خود داستان دیگری را تعریف می کند

نکات بسیار مهم پیرامون زبان بدن

باید بسیار بسیار تذکر دهم که زبان بدن هرگز اجراء نمودن فیلم و بازیگری نبوده و نخواهد بود چراکه واقعی

نبوده و فقط یک دروغ بزرگ است و یا ریا کاری است. پس با دانستن این مهم لطفا و حتما سعی فرمائید.

همیشه و تحت هر شرایطی خود واقعیتان باشید خود اصلاح شده نه بزک شده و آرایش شده . لطفا و حتما

خود را آراسته نمودن و بهبود و توسعه رفتارها می تواند کمک به بهبود روابط ما بنماید. لطفا و حتما سعی

فرمائید بهترین ژستها را در وجود خودتان استقرار دهید که تا انتهای این سلسله مقالات می توانید به این

تکنیکها دسترسی پیدا فرمائید.

اما در زبان بدن موقعیت بالاتر کدام است ؟

موقعیت بالاتر که موقعیت را بالاتر نشان می دهند . قرار دادن بعضی اشیاء در دفتر کار می تواند موقعیت را بالاتر نشان دهد .

اول. نیمکت های کوتاه برای نشستن ارباب رجوع

دوم. تلفن دارای صفر بند قفل

سوم. یک زیر سیگاری گران قیمت که دور از دسترس ارباب رجوع باشد .

چهارم .  یک جعبه سیگار برگ 

پنجم.گذاشتن تعدادی پرونده قرمز بر روی میز با عنوان بسیار محرمانه

ششم.زدن تعدادی قاب عکس ، تقدیر نامه و… بر روی دیوارها

درک

بصورت علمی و تکنیکی هنگامی که ما شخصی را ادراکی می نامیم که توانایی او را در خواندن و تشخیص

نشانه های غیر کلامی و مخصوصا بصورت قیاسی مورد ارزیابی دقیق قرار دهیم .

 به عبارت ساده تر زمانی که می گوییم من حدس می زنم یا احساس می کنم که شخصی دروغ می گوید

، در واقع منظور آن است که زبان بدن با زبان بیانشش منطبق نیست . این همان است که نیروهای امنیتی و

مخصوصا در جنگ جهانی دوم افسران اس اس از آن به عنوان آگاهی مضاعف نام برده اند .من باب مثال  اگر

شنوندگان در سخنرانی دست به سینه نشسته و مخصوصا چانه هایشان پایین حتما یک سخنران باهوش

باید احساس کند که سخنان او اصلا مورد استقبال مخاطب نبوده .

او باید بداند که باید از روش دیگری برای جلب توجه مخاطبان استفاده کند . در حالی که یک سخنران نه

چندان هوشمند صرف نظر از واکنش مخاطبان به صحبت های خود ادامه می دهد خانمها معموالً تیزبین تر از

آقایان هستند و این حقیقت باعث شده است که زنان دارای قدرتی باشند که به آن شهود زنانگی می گویند

. زنان یک توانایی ذاتی برای گرفتن و تفسیر عالیم غیر کالمی و همچنین چشمان تیزبین برای دیدن نکته

های ریز دارند . به همین دلیل است که شوهران کمی می توانند به زنان خود دروغ بگویند و از معرکه جان

سالم بدر برند و بر عکس بیشتر زنان قادرند شوهر خود را گول بزنند بدون اینکه شوهر متوجه شود .  این

قدرت شهودی زنانه بویژه در زنانی که کودکانی را به دنیا آورده اند مشهود است . این مادران در چند سال

اول زندگی کودک خود صرفاً از کانال غیر کالمی برای ارتباط با او استفاده می کنند و شاید به همین دلیل

است که زنان غالباً در مذاکرات تیزبین تر از مردان هستند . عالئم ذاتی ، موروثی ، آموخته ، و فرهنگی

تحقیق ها و بحث های زیادی بر سر این موضوع شده است که آیا نشانه های زبان رفتاری:  ذاتی ، موروثی

، آموختنی یا اکتسابی است.

شواهد غیرقابل انکاری وجود دارد که از مشاهده افراد نابینا و یا ناشنوایی که قادر نبودند از کانالهای دیداری

یا شنیداری نشانه های زبان بدن را یاد بگیرند ، از مشاهده رفتاری افراد با فرهنگ های مختلف در سراسر

جهان و همچنین از مطالعه نزدیک ترین گونه جانوری به انسان یعنی میمونها جمع آوری گردید . نتایج این

تحقیقات گسترده در سرتاسر جهان به وضوح نشان می دهد که هر دسته از حرکات در یک دسته جای می

گیرند .

شاید بد نباشد در اینجا یک مثال بزنیم نوزاد انسان و کلیه پستانداران با تواناییتغذیه از سینه های مادر بدنیا

می آید و این توانایی ذاتی یا موروثی است. دانشمند معروف آلمانی ایبل – ایبسفلدت  – Eibl Eibesfeldt

 دریافت که خنده کودکانی که نابینا و ناشنوا بدنیا می آیند مستقل از یادگیری با تقلید است ، که به این

معنی است که این حرکات ذاتی است.

بعدها پل اِکمن )Ekman و فرایسن (friesen) و سورنسون (Sorenson ) برخی نظرات داروین درباره حرکات

ذاتی را با مطالعه حالتهای چهره افراد زیادی از فرهنگ هاو کشورهای مختلف جهان مورد بررسی ووکاوی

دقیق قرار دادند . آنها متوجه شدند که هر فرهنگ برای نشان دادن هیجان از حرکات چهره اصلی یکسانی

استفاده می کند ، که به این نتیجه گیری منجر شد که این حرکات باید ذاتی باشند .

هنگامی که دستهایتان را روی سینه تان به روی هم می گذارید آیا دست راست را روی دست چپ خود قرار

می دهید یا دست چپ را روی دست راست ؟ بیشتر افراد تا زمانی که امتحان نکنند نمی توانند با قاطعیت

جواب بدهند . هنگامی که یکی از این روشها برای فرد کامالً عادی و راحت است روش دیگر کامالً غیر عادی

و ناراحت است . شواهد نشان می دهد که این موضوع می تواند دلیلی بر موروثی بودن این حرکت باشد که

تغییر پذیر نیست . هنوز بحث بر سر این موضوع ادامه دارد که آیا برخی حرکات و حاالت بدنی از جنبه

فرهنگی آموخته شده تبدیل به عادت می شوند و یا موروثی هستند . به عنوان مثال اکثر آقایان هنگامی که

کت یا پالتوی خود را می پوشند ابتدا دست راست خود را در آستین فرو می برند در حالیکه اکثر خانمها ابتدا

آستین دست چپ را می پوشند. هنگامی که یک زن و مرد در یک خیابان شلوغ از کنار هم رد می شوند مرد

معموالً بدن خود را به سمت زن متمایل می کند در حالیکه زن معموالً بدن خود را عقب می کشد . آیا این

زن برای محافظت از خود این کار را به طور غریزی انجام می دهد ؟

آیا این واکنش زنانه و ذاتی است یا اینکه او این عمل را با تماشای ناخود آگاه زنان دیگر فرا گرفته است ؟

بیشتر رفتار های غیر کلامی بیش از ۵۰% یادگرفته شده و خوب کاملا مسلم است که معنی بسیاری از

حرکات و حالتهای بدنی ما منشاء کاملا قومیتی نژادی و آموزشی و فرهنگی و تحصیلی دارد.

یادتان باشد مهمترین دستور عمل زبان بدن این است که بدانید هیچ چیز هیچکس هیچ رفتار و گفتار و کردار و پنداری آنگونه که به نظر می رسد

نیست.

برگرفته از کتاب زبان بدن ایرانی

مازیارمیرمشاوروتحلیلگر