9 تکنیک مهم زبان بدن
مجله مذاکره و زبان بدن
زبان بدن یا همان زبان بی زبانی که به اشارات بدن از آن نامبرده می شود . قدیمی ترین و رایج ترین زبان بین حیوانها و بین نسل بشر است وحتی سنگ نوشته های روی غارها و یا فسیلهای کشف شده و یا نوشته های حکمتانه و یا تخت جمشید و اهرام ثلاثه مصر همه و همه موید این مسئله است که زبان بدن یا زبان رفتار و یا تن گفتار قدیمی ترین و اولین زبان نسل بشر و حتی حیوانات است.
نوزادی که تازه به دنیا آمده است نیز از همین زبان یاری می جوید تا احساس و نیازهای خود را به مادرش بازگو نمایداندامهایی که به دنبال شیر آب و غذا و آغوش گرم و پر مهر مادر است.
که به انواع و اقسام اشکال ارتباطات غیر کلامی اطلاق می شود و یا بصورت تخصصی به رفتاری اشاره می‌کند که یک انسان بدون هیچ آوا و کلام و صدایی بتواند به دیگر افراد پیام و سخن و منظور خود را انتقال دهد گویند.
این ژستها و رفتارها و حرکتها می تواند مانند انواع اداها و حالتها و به اصطلاح اطوارها و یا حالت بدنی خاص مانندکیفیت قرار گرفتن سر و صورت و یا پا بازوها و دستها و انگشتان دست و… باشد.به تعبیر دیگر باید گفت زبان بدن یا تن گفت یا تن گفتار به کلیه رفتار های بدنی و و زوایای بدنی و همچنین جلوه های هیجانی سر و صورت چشمها لب و دهان و ابرو و… اطلاق می گردد.اما قبل از انکه برویم به سراغ ۹ تتکنیک مهم زبان بدن بهتر است نگاهی اجمالی به اشارات زبان بدن هم در فرهنگ های مختلف داشته باشیم.
اشارات زبان بدن (تنَگفتار) ناوابسته به فرهنگ یا جهانی
بر خلاف حرکات اشارهٔ زبان وابسته به فرهنگ که در طی زمان و از فرهنگی به فرهنگی دیگر و از یک گروه به گروه دیگر مدام در حال تغییر هستند، حرکات اشاره‌ای در زبان بدن و به ویژه در دستها وجود دارد، که به فرهنگ وابسته نیستند و زبانی جهانی به حساب می‌آیند. آنها در طول هزاران سال و در مسیر تکامل خود به شکل امروزی مورد استفاده همگان قرار می‌گیرند. آن‌طور که هرکس در ارتباط، به‌طور ناخودآگاه و بنا بر شخصیت خود، آنها را به نمایش می‌گذارد و تا حدی معیاری است برای رفتار اجتماعی افرادی که از آن بهره می‌برند.
مثلاً محققان در آزمایشهایی بر روی حدود یکصد نوزاد، کودک و بزرگسال دریافته‌اند، اشارات و حرکاتی که مردم در توضیح حل یک مسئله ریاضی به کار می‌برند موجب بهبود آنها در یادآوریِ لیستی از اعداد یا حروفی می‌شود که پیشتر به حافظه‌شان سپرده‌اند. وقتی از افراد آزمودنی درخواست می‌شود که در زمان حل مسئله، دستشان را نگه دارند و حرکت ندهند، آنها به خوبی گذشته نمی‌توانند اعداد یا حروف را به یاد آورند و عملکردشان بسیار ضعیف می‌شود (کیتور و هِلمر، ۲۰۱۳).
در حال حاضر نیز، ژنی به نام «فاکس پی دو» کشف شده است که خبر از دلایل ژنتیکی و تکاملی رابطهٔ بین حرکات دست و گفتار می‌دهد. به‌نظر می‌رسد که دویست هزار سال است که در سیر تکاملیِ «انسان اندیشه‌وَرز»، دست‌گفتار بخش مهمی از ارتباطات او بوده است (لاندبِرگ، ۲۰۱۳).
از طرفی حرکات دست هر یک از ما، بیانگر نکته‌ای است و مانند اشاره به یک بند در قرارداد است. برخی از آنها برای کنترل گفتار شخص دیگری مورد استفاده قرار می‌گیرند مانند بالا بردن دست به نشانهٔ توقف و برخی دیگر جایگزینی برای گفتار هستند، مانند حرکت توهین آمیز انگشت دست توسط یک راننده که با این روش، خشم و عصبانیت خود را به رانندهٔ دیگر نشان می‌دهد. همهٔ ما در گفت‌وشنودهای خود حرکات دست را به‌صورت ناخودآگاه تولید می‌کنیم و به ندرت ممکن است نسبت به آنها فکر کنیم یا از انجام آنها آگاهی داشته باشیم اما در عمل و رفتار، ما با استفاده از کارایی بزرگ و پیچیدهٔ آنها، بخش عظیمی از ارتباطات شگفت‌انگیز خود را پوشش می‌دهیم.
دکتر «لوئف» از دانشگاه آزاد برلین در سال ۲۰۱۲ دست به پژوهش جالبی زد. پیش از او دانشمندان زبانشناسی مانند «ویلمز و هاگورت» در سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۹ نشان داده بودند که بین استفاده از برخی حرکات دست و زبان، از نظر دستوری و معنایی رابطه وجود دارد. اما او سه دست‌گفتاری را که انسان به‌صورت دیرینه و تکاملی در هنگام صحبت مورد استفاده قرار می‌دهد را انتخاب کرد و از داوطلبان خواست که در هنگام گفت‌وشنود از آنها استفاده کنند.
نتایج پژوهش دکتر لوئف، نشان داد هر سه دست‌گفتار در بیان دستوری جملات و عبارت به کار می‌روند و هر سهٔ آنها بر زیر و بمی‌و آهنگ صدای تولید شده نسبت به زمانی‌که گویندگان از آنها استفاده نمی‌کنند، تأثیر مثبت و قابل توجهی دارند. اما در میان این سه دست‌گفتار، دست‌گفتار تصویر (ب و ج) در انتقال بهتر معنا به شنونده نقش دارند و دست‌گفتار تصویر (الف) از نظر انتقال بهتر معنا و درک مطلب چندان نقشی ندارد. خوب حالا برویم سراغ ۹ تکنیک بسیار مهم زبان بدن
اول زبان بدن چطور راستگویی را ثابت می کند؟
دریافتن این موضوع، بسیار راحت است. بدن افراد راستگو عاری از هرگونه گارد و حالت تدافعی است. آنها درست مانند دلشان، زبان بدنشان را هم باز می گذارند. به این ترتیب که وقتی فردی در حال گفت و گوست و درواقع درباره همه چیز راستش را می گوید از دست هایش استفاده می کند به طوری که مرتب کف دست هایش را به حالت باز رو به طرف مقابل می گیرد و ماجرا را برای او شرح می دهد. این نشانه یعنی اینکه طرف مقابل شما چیزی رای پنهان کردن ندارد و به همان وضوحی که می توانید کف دست وی را ببینید می توانید راستگویی اش مطمئن باشید.
۲٫ وقتی فردی شانه بالا می اندازد!
یکی از سیگنال های جهانی زبان بدن، شانه بالاانداختن است؛ حرکتی که تقریبا در همه افراد وجود دارد و بارها دیده شده است. زمانی که فردی چنین حرکتی را انجام می دهد بدین معناست که او متوجه نمی شود و نمی داند چه خبر است، چه اتفاقی افتاده یا اینکه طرف مقابلش چه چیزی می گوید کارشناسان از این حرکت خاص در زبان بدن به عنوان یک واکنش بدنی مشترک در تمام دنیا یاد می کنند که از مفهوم مشابهی پیروی می کند.
۳٫ انگشت اشاره چه می گوید…
وقتی فردی کف دستش را جمع می کند (به حالت مشت) و انگشت اشاره اش را بالا می گیرد به معنای نشان دادن تسلطش بر موضوع و اتفاقی است که پیرامون وی واقع شده؛ هر چند این حرکت همیشه هم مصداق چنین موضوعی نیست. اما در اکثر مواقع فرد با چنین حرکتی قصد دارد نشان دهد که شنونده و طرف مقابل خود را شکست داده و بر اوضاع مسلط است.
۴٫ خنده بدون چروک دور چشم!
می دانید وقتی عمیقا و از ته دل می خندید چه اتفاقی در صورت تان می افتد؟ در چنین حالتی معمولا دور چشم های افراد خط و چین می خورد؛ چیزی که در بیشتر عکس های خانوادگی به چشم می آید و آنها را جالب توجه و ویژه می کند. وقتی خنده ای واقعی نباشد از این چین و خطوط کنار چشم، خبری نخواهدبود.
9 تکنیک مهم زبان بدن
۵٫ وقتی خنده، مشترک می شود…
وقتی کسی در یک دیالوگ دوطرفه خنده های شما را با خنده پاسخ می دهد یعنی شما برای او آدم جالبی هستید و از معاشرت با شما لذت می برد. رواشناسان تکاملی می گویند خوش خلقی نقشی محوری در مسیر تکامل انسان ایجاد می کند. این نوع از رفتارها در زبان بدن به عنوان روش سیگنالیست شناخته می شود که میل به یک ارتباط را نشان می دهد؛ ارتباطی که می توان آن را افلاطونی یا عاشقانه نامید.
۶٫ وقتی صدا بالا و پایین می شود…
توناژ صدای افراد هم می تواند در جمع حرکت های بامفهوم زبان بدن بررسی می شود؛ یعنی فارغ از جملاتی که در قالب کلمات، رد و بدل می شود تن صدا هم یکی از نشانه های زبان بدن است. به این ترتیب اگر حین گفت و گو با فردی متوجه شدید صدای او مرتب اوج می گیرد و دوباره پایین می آید به این معناست که فرد مقابل شما به موضوع گفت و گو علاقه مند است و با لذت آن را دنبال می کند.
۷٫ تقلید زبان بدن یعنی اوضاع خوب پیش می رود…
زمانی که همراه یک دوست در کافی شاپی نشسته اید و زبان بدن یکدیگر را ناخودآگاه تقلید می کنید یعنی اوضاع، حسابی خوب است و این دیدار با رضایت طرفین پیش می رود. به عنوان مثال اگر شما یک پای خود را روی پای دیگر می اندازید و طرف مقابلتان هم همین کار را می کند همین اینکه همه چیز به خوبی پیش می رود و هیچ دلیلی برای نگرانی وجود ندارد.
۸٫ دست به سینه یا حالت تدافعی
به سرنخ های زبان بدن حسابی دقت کنید. البته در همین خصوص باید شرایطی که فرد آن قرار دارد هم مورد بررسی قرار گیرد تا سپس بتوان برای زبان بدنش مصداق عینی پیدا کرد.
وقتی فردی دست به سینه می نشیند می تواند به این معنا باشد که او خودش را بسته است چون در حالت دفاعی قرار دارد و چه بسا احساس خطر می کند. با این حال باید این نکته را هم در نظر گرفت که گاهی سرمای هوا یا راحت نبودن صندلی ای که فرد روی آن نشسته می تواند سبب شود که وی دست به سینه بنشیند؛ پس ابتدا زمینه را بررسی و سپس زبان بدن را تعبیر کنید.
۹٫ زبان بدن چطور می گوید که فرد راحت نیست…
تا به حال حین یک مکالمه، فرد رو به روی شما ابروهایش را بالا برده است؟ آیا می دانید این حرکت یکی از سیگنال های معنادار زبان بدن است؟
وقتی فردی ابروهای خود را بالا می برد به این معناست که احساس راحتی نمی کند. حال این ناراحتی می تواند حسی توأم با غافلگیری ناخوشایند، ترس یا نگرانی باشد.
با این وصف اگر از فردی درباره مدل جدید موهایتان پرسیدید و او در حالی که با کلامش از شما تعریف کرد اما ابروهایش را بالا برد یعنی اینکه خیلی هم مدل جدید موهایتان باب طبعش نبوده است.
