هوش عاطفی، هوش احساسی یا هوش هیجانی
ارسطومیگوید:
\”عصبانی شدن آسان است؛ همه میتوانند عصبانی شوند، اما عصبانی شدن در برابر شخصِ مناسب، به میزان مناسب، در زمان مناسب، به دلیل مناسب و به روش مناسب – آسان نیست
نگارش اردیبهشت 1389
جمع اوری و تنطیم دکتر مازیار میر
به روز رسانی خرداد 1401
بازدید ها: 130186
هوش احساسی، هوش عاطفی یا هوش هیجانی یا Emotional intelligence | EI شامل شناخت و کنترل عواطف و هیجانهای خود
و دیگران است. به عبارت دیگر، شخصی که EI بالایی دارد، سه مؤلفهٔ هیجانها را بهطور موفقیتآمیزی با یکدیگر تلفیق میکند:
مؤلفهٔ شناختی، مؤلفهٔ فیزیولوژیکی و مؤلفهٔ رفتاری. متونِ علم مدیریت بر این باورند که رهبران و مدیران، با هوشهای هیجانیِ بالاتر،
توان بیشتری برای هدایتِ سازمانِ تحت کنترلشان دارند. یافتههای جدید نشان میدهد کارکنانی که دارای وجدان کاری و احساس
وظیفهشناسی بالایی هستند، اما فاقدِ هوش احساسی و اجتماعیاند، در مقایسه با کارکنان مشابهی که از هوش احساسی بالایی
برخوردارند، عملکرد ضعیفتری دارند.
از مقالاتِ پژوهشی برخی دانشمندان اینگونه بر میآید که، کسانی که از هوش احساسی برخوردارند میتوانند عواطف خود و دیگران را
کنترل کرده، بینِ پیامدهای مثبت و منفی عواطف تمایز گذارند و از اطلاعاتِ عاطفی برای راهنمایی فرایندِ تفکر و اقدامات شخصی
استفاده کنند. هوش احساسی، اصطلاحِ فراگیری است که مجموعهٔ گستردهای از مهارتها و خصوصیات فردی را دربرگرفته و بهطور
معمول به آن دسته مهارتهای درون فردی و بین فردی گفته میشود که فراتر از دایرهٔ مشخصی از دانشهای پیشین، چون بهرهٔ
هوشی و مهارتهای فنی یا حرفهای است
همانطور که می دانید هوش عاطفی، هوش احساسی یا هوش هیجانی (که ضریب آن با EQ نشان داده می شود) شامل شناخت و
کنترل عواطف و هیجانهای خود است.
در پرسشنامه زیر به مولفه های زیر پاسخ داده می شود :
• ضریب هوش هیجانی درون فردی (Intra Personal EQ) :
1. خود آگاهی هیجانی: توانایی آگاه بودن و فهم احساس شخصی
الف: کاملاً موافقم
ب: موافقم
ج: تاحدودی
د: مخالفم
و: کاملاً موافقم
2. عزت نفس: توانایی آگاه بودن از ادراک خود، پذیرش خود و احترام به خود
الف: کاملاً موافقم
ب: موافقم
ج: تاحدودی
د: مخالفم
و: کاملاً موافقم
3. خودشکوفایی: توانایی درک ظرفیت های بالقوه و انجام چیزی که ی توان انجام داد، تلاش برای انجام دادن و لذت بردن
الف: کاملاً موافقم
ب: موافقم
ج: تاحدودی
د: مخالفم
و: کاملاً موافقم
4. خود ابرازی: توانایی ابراز احساسات، باورها و افکار صریح و دفاع از مهارت های سازنده و بر حق خود
الف: کاملاً موافقم
ب: موافقم
ج: تاحدودی
د: مخالفم
و: کاملاً موافقم
5. استقلال: توانایی هدایت افکار و اعمال خود و آزاد بودن از تمایلات اجتماعی
الف: کاملاً موافقم
ب: موافقم
ج: تاحدودی
د: مخالفم
و: کاملاً موافقم
• ضریب هوش عاطفی بین فردی (Inter Personal EQ):
6. همدلی: توانایی آگاه بودن و درک احساسات دیگران و ارزش دادن به آن
الف: کاملاً موافقم
ب: موافقم
ج: تاحدودی
د: مخالفم
و: کاملاً موافقم
7. مسئولیت پذیری اجتماعی: توانایی بروز خود به عنوان یک عضو دارای حس همکاری، موثر و سازنده در گروه
الف: کاملاً موافقم
ب: موافقم
ج: تاحدودی
د: مخالفم
و: کاملاً موافقم
8. روابط بین فردی:
توانایی ایجاد و حفظ روابط رضایت بخش متقابل که به وسیله نزدیکی عاطفی، صمیمیت، محبت کردن و محبت گرفتن توصیه می شود.
الف: کاملاً موافقم
ب: موافقم
ج: تاحدودی
د: مخالفم
و: کاملاً موافقم
• ضریب هوش عاطفی مدیریت استرس (Stress Management EQ):
9. تحمل فشار روانی:
توانایی مقاومت کردن در برابر رویدادها، موقعیت های فشار آوردن هیجانات قوی، بدون جادادن و یا رویارویی فعال و مثبت با فشار.
الف: کاملاً موافقم
ب: موافقم
ج: تاحدودی
د: مخالفم
و: کاملاً موافقم
10. کنترل تکانش:
توانایی مقاومت در برابر یک تکانش، سایق یا فعالیت های آزمایشی و یا کاهش آنها، بدون جا زدن و یا رویاروی فعال و ثبت با فشار.
الف: کاملاً موافقم
ب: موافقم
ج: تاحدودی
د: مخالفم
و: کاملاً موافقم
• ضریب هوش عاطفی توان سازگاری (Adaptability EQ) :
11. واقع گرایی: توانایی سنجش و هماهنگی، بین چیزی که به طور هیجانی تجربه شده و چیزی که بطور واقعی وجود دارد.
الف: کاملاً موافقم
ب: موافقم
ج: تاحدودی
د: مخالفم
و: کاملاً موافقم
12. انعطاف پذیری: توانایی سازگار بودن افکار و رفتار با تغییرات محيط و موقعیت ها.
الف: کاملاً موافقم
ب: موافقم
ج: تاحدودی
د: مخالفم
و: کاملاً موافقم
13. حل مساله: توانایی تشخیص و تعریف مشکلات، به همان خوبی خلق کردن و تحقق بخشیدن راه حل های موثر و بالقوه.
الف: کاملاً موافقم
ب: موافقم
ج: تاحدودی
د: مخالفم
و: کاملاً موافقم
• ضریب هوش عاطفی خلق عمومی (General Mood EQ):
14. خوش بینی: توانایی زیرکانه نگاه کردن به زندگی و تقویت نگرشهای مثبت، حتی در صورت بروز بدبختی و احساسات منفی.
الف: کاملاً موافقم
ب: موافقم
ج: تاحدودی
د: مخالفم
و: کاملاً موافقم
15. شادمانی: توانایی احساس خوشبختی کردن با زندگی خود، لذت بردن از خود و دیگران، داشتن احساسات مثبت، صریح، مفرح و شوخ
الف: کاملاً موافقم
ب: موافقم
ج: تاحدودی
د: مخالفم
و: کاملاً موافقم
نحوه پاسخ گویی :
پاسخ ها شامل پنج گزینه های زیر میگردد
الف: کاملاً موافقم ب: موافقم ج: تاحدودی د: مخالفم و: کاملاً موافقم
شما میتوانید با ذکر شماره سوال، گزینه مورد نظرتان را اعلام کنید
مثال : 1-الف 2-الف 3-ب و …