انواع اخلاق تجاری

مفهوم اخلاق حرفه‌اي

اخلاق حرفه‌اي يكي از مسائل اساسي همه جوامع بشري است هر جامعه‌اي نيازمند آن است تا ويژگي‌هاي اخلاق حرفه‌اي مانند دلبستگي به كار ، روحيهمشاركت و اعتماد، ايجاد تعامل با يكديگر و غيره تعريف و براي تحقق آن فرهنگ‌سازي كنند.

امروزه بسياري از كشورها به اين بلوغ فكري رسيده‌اند كه بي‌اعتنايي به مسائل اخلاقي و فرار از مسئوليت‌ها و تعهدات اجتماعي به از بين رفتن موسسه و سازمان مي‌انجامد به همين دليل بسياري از موسسات و سازمانهاي موفق، براي تدوين استراتژي اخلاقي احساس نياز كرده و به اين باور رسيده‌اند كه بايد در سازمان يك فرهنگ مبتني بر اخلاق رسوخ كند، از اين رو كوشيده‌اند به تحقيقات درباره اخلاق حرفه‌اي جايگاه ويژه‌اي بدهند. لذا يكي از عمده‌ترين دغدغه‌هاي مديران كارآمد در سطوح مختلف چگونگي ايجاد بسترهاي مناسب براي عوامل انساني شاغل در تمامي حرفه‌هاست تا آنها با حس مسئوليت و تعهد كامل به مسائل جامعه و حرفه خود بپردازند و اصول اخلاقي حاكم بر شغل و حرفه خود را رعايت كنند.

ويژگيهاي اخلاق حرفه‌اي در افراد مربوط به حوزه فردي بوده اما وقتي از حوزه فردي و شخصي به حوزه كسب و كار گام بر مي‌داريم اخلاق كار و يا اخلاق شغلي به ميان مي‌آيد مانند اخلاق پزشكي، اخلاق معلمي، اخلاق مهندسي و نظاير آن در اينجا براي نمونه چگونه ممكن است سيستم يك بيمارستان يا دانشگاه غيراخلاقي باشد اما از پرستاران بخواهيم اخلاقي باشند. امروزه اخلاق حرفه‌اي نقش راهبردي در موسسات را داشته و متخصصان مديريت استراتژيک، اصول اخلاقي شايسته در سازمان را از پيش شرط‌هاي مديريت استراتژيك كارآ دانسته‌اند. در اخلاق حرفه‌اي مسئوليتهاي اخلاقي سازمان در قبال محيط داخلي و خارجي است و اين متمايز از حقوق كار است، در حاليكه حقوق كار نيز در آن وجود دارد. اصول اخلاق شايسته و كارآ از پيش شرطهاي مديريت استراتژيك كارآست و اين اصول موجب بوجود آمدن يك موسسه يا سازمان كارآ مي‌شود.

مفهوم اخلاق حرفه‌اي

اخلاق حرفه‌اي به معناي اخلاق كار و اخلاق مشاغل است.

الف ـ اخلاق كار(work ethics): اخلاق كار متعهد شدن انرژي ذهني، رواني و فيزيكي فرد يا گروه به ايده جمعي است در جهت اخذ قوا و استعداد دروني گروه و فرد براي توسعه به هر نحو.

ب ـ اخلاق حرفه‌اي(professional ethics): يكي از شعبه‌هاي دانش اخلاقي است كه مي‌كوشد به مسائل و ارزش‌هاي اخلاقي حرفه‌هاي گوناگون پاسخ داده و براي آن قواعد، ضوابط و اصول خاصي در محيط حرفه‌اي متصور مي‌گردد به عبارت ديگر وجدان و فطرت خويش در انجام كار حرفه‌اي رعايت كنند بدون آنكه الزام خارجي داشته باشند يا در صورت تخلف به مجازات‌هاي قانون دچار شوند.

مقايسه اخلاق فردي و اخلاق شغلي:

اخلاق فردي مسئوليت پذيري فرد است در برابر رفتار فردي خود صرفاً به منزله يك فرد انساني، ولي اخلاق شغلي مسئوليت‌پذيري يك فرد است در برابر رفتار حرفه‌اي و شغلي خود به مثابه صاحب يك حرفه ، شغل يا پست سازماني.

تئوری های متعددی در رابطه با اخلاق کسب و کار وجود دارد و انواع مختلفی را می توان یافت، اما آنچه که یک کسب و کار را متمایز می کند، شیوه های مسئولیت اجتماعی شرکتی، شفافیت و قابل اعتماد بودن، انصاف و شیوه های تکنولوژیکی آن است.

مسئولیت اجتماعی شرکت
مسئولیت اجتماعی شرکتی (CSR) مفهومی است که نیازهای ذینفعان را برآورده می کند و در عین حال تأثیر برآورده شدن این نیازها را بر کارکنان، محیط زیست، جامعه و جامعه ای که کسب و کار در آن فعالیت می کند، در نظر می گیرد. البته، امور مالی و سود مهم هستند، اما باید در درجه دوم رفاه جامعه، مشتریان و کارکنان قرار گیرند – زیرا مطالعات به این نتیجه رسیده اند که حاکمیت شرکتی و شیوه های اخلاقی عملکرد مالی را افزایش می دهد.
1

کسب و کارها باید خود را در قبال اثرات زیست محیطی، بشردوستانه، اخلاقی و اقتصادی خود مسئول و مسئول بدانند.
شفافیت و اعتماد
برای شرکت ها ضروری است که اطمینان حاصل کنند که عملکرد مالی خود را به شیوه ای شفاف گزارش می کنند. این نه تنها در مورد گزارش های مالی مورد نیاز، بلکه به طور کلی همه گزارش ها صدق می کند. به عنوان مثال، بسیاری از شرکت ها گزارش های سالانه را برای سهامداران خود منتشر می کنند.

بیشتر این گزارش‌ها نه تنها گزارش‌های ارائه‌شده به تنظیم‌کننده‌ها، بلکه چگونگی و چرایی تصمیم‌گیری‌ها، تحقق اهداف و عوامل مؤثر بر عملکرد را تشریح می‌کنند. مدیران عامل خلاصه ای از عملکرد سالانه شرکت می نویسند و چشم انداز خود را ارائه می دهند.

بیانیه های مطبوعاتی روش دیگری است که شرکت ها می توانند شفاف باشند. رویدادهای مهم برای سرمایه گذاران و مشتریان باید منتشر شود، صرف نظر از اینکه خبر خوب یا بد باشد.